Dersim Katliamı’nın 82’nci yılına dair açıklama yapan HDP, özür dilenmesi, katliamla özdeşleşen ‘Tunceli’ adının değiştirilmesini ve mezar yelerinin açıklanmasını istedi
HDP Merkez Yürütme Kurulu (MYK), Dersim Katliamı’nın 82’nci yılına dair yazılı açıklama yaptı. Yaşamını yitirenlerin anıldığı açıklamada, şunlar kaydedildi: “Dêrsim halkının 1937-1938 yıllarında karşı karşıya kaldığı devlet şiddeti bu toprakların tarihinde ne ilkti ne de son oldu. 82 yıl önce Cumhuriyet tarihinin en karanlık sayfalarından birine imza atıldı. 4 Mayıs 1937 tarihinde, ‘Tunçeli Tenkil Harekatı’ isimli bir kararla, uzun süren bir planlama ve hazırlığın ürünü olarak Dêrsim Katliamı başlatıldı.
1938 yılında, devletin bütün kademelerinin onay ve takibiyle yapılan fiziki ve kültürel imha harekatı sonuçlandırıldığında, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 10 binlerce Alevi Kürt katledilmişti. Binlercesi topraklarından kopartılıp sürgüne gönderilmiş, binlerce Dêrsim’li çocuk, özellikle kızlar evlatlık olarak verilerek ailelerinden koparılmıştı.
Bu topraklarda farklı kimlik, kültür, anadil ve inanca sahip olan halklar her dönemde zalim iktidarların şiddet ve baskılarıyla karşı karşıya kaldı. Çorum, Maraş, Sivas katliamları unutulmadı; Kürt halkının Cumhuriyet dönemi boyunca ve bugün karşı karşıya kaldığı baskı, zulüm ve katliamlar ne yazık ki bu ülkenin tarihine yazıldı.
Dêrsimliler 10 yıllardır aynı talepleri yükseltiyor: Özür dilenmeli; katliamla özdeşleşen Tunceli adı değiştirilmeli, Dêrsim adı iade edilmeli; Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklanmalı; 1937-38 döneminde sürgün edilen Dêrsimlilerin zararları tazmin edilmeli; ailelerinden alınarak başkalarına verilen Dêrsim’in kayıp kızlarının akıbetleri ortaya çıkarılmalı; konuyla ilgili Genelkurmay arşivleri açılmalı.
Hakikatlere ulaşmak ve gerçeklerle yüzleşmek toplumsal barışı ve sağlam bir demokrasiyi kurmak için önemli bir adımdır. Bu tarihsel dönemle ilgili tüm partilerin içinde yer aldığı bir Meclis Araştırıma Komisyonu kurulmalı; konuyla ilgili tarih kurumlarının, sivil toplum kurumlarının, insan hakları savunucularının katkılarıyla hakikatler resmileştirilmelidir.
‘Ben sizin yalan ve hilelerinizle baş edemedim, bu bana dert oldu; ama ben de sizin önünüzde diz çökmedim bu da size dert olsun’ diyen Seyit Rıza’nın onurlu direnişi ve Dêrsim Katliamı’nda yitirilen canların hatırası önünde bir kez daha saygıyla eğiliyor, onları saygıyla anıyoruz.”
