Anadilde müzik eğitim veren Egîdê Cimo Müzik Okulu, kayıt almaya devam ediyor. Okulun eğitmenlerinden Aram Kizir, ‘Akademiye gelen her çocuk müzisyen olabilir veya olmayabilir. Buradaki amacımız kendi kültürlerine dair bilinci oluşturmak’ dedi
Ahmet Güneş
Cumhuriyet tarihi boyunca Türkçe dışında başka dillerde eğitim görmek yasaklandı. Tekçi politikalar ile halklar yok sayıldı ve asimilasyona tabi tutuldu. Elbette her yasak kendi çatlağını bularak bir yol açar. Kürt halkı da yüzyıldan fazla bir zamandır Kürt dilinde eğitim göremiyor ve dilleri inkar ediliyor. Kuşaklar boyunca süren bu dayatmalar, aynı zamanda pedagojik anlamda da zarar veriyor.
Kürtlerin anadillerinde ısrarı ve kamusal alanda konuşmada inadı bu asimilasyon politikalarına set çekerken, dernekler üzerinden de eğitimler verilemeye başlandı. Son yıllarda ise çocuklara dönük anadilde eğitimden tutalım müzikal anlamda eğitime kadar bir yol kat edildi. Elbette mücadele ile elde edilen bu alanlar gittikçe çeşitlenecektir. Biz de İstanbul’un orta yerinde, Kürtlerin en kalabalık olduğu bu şehirde çocuklar için kurulan Egîdê Müzik Okulu’nu gündeme getirmek istedik. Doğumdan önce ve 12 yaşına kadar çocuklara anadilde müzik eğitim veren bu okul, şu günlerde kayıt almaya devam ediyor. Analdilde müzik eğitiminin önemini Egidê Cimo Müzik Okulu’nun eğitmenlerinden Aram Kizir ile konuştuk.
- Bilmeyenler için Egîdê Cimo Müzik Okulu’nun kuruluş aşamasını anlatabilir misiniz?
Egîdê Cimo okulundan önce Ma Music’e değinmek istiyorum. Çünkü Ma’nın şubesi olarak Egîdê Cimo okulunu açtık. Ma Music 8 yıldır Amed’de akademik düzeyde müzik eğitimlerini veriyor. ‘Her yerde müzik herkes için müzik’ felsefesiyle 8 yıldır aralıksız eğitimlerine devam ediyor. Bu şiarın sadece sözde kalmaması gerektiğine de inanarak İstanbul’da şube açma kararını verdik. Biliyorsunuz ki İstanbul Kürtlerin çok yoğun yaşadığı şehirlerden biri. 5 milyondan fazla Kürt nüfusu vardır. Koca bir metropolde Kürt kültürünü yaşatmak, ayakta tutmak ve çocuklara ulaştırmak da biz kültür emekçilerinin görevidir. Tüm bunları göz önünde bulundurarak Egîdê Cimo Ma Şubesi’ni açma kararını verdik. İsim için de biliyorsunuz ki, Egîdê Cimo Kürt kültürü ve müziği için çok büyük emek verdi. Dengbêjlik geleneğinde de özel bir yeri var. Onu ve hayallerini yaşatmak için bu ismi verdik. Ve akademik düzeyde eğitimlerimize başladık.
- Ne tür eğitimler veriyorsunuz ve sizin öğrenci alımında aradığınız kriterler nelerdir?
Dünyada bir ilk diyebileceğimiz, doğum öncesi müzik eğitimleri ile başlayan eğitimlerimiz 0-5 yaş ebeveyn katılımlı müzik dersleri veriyoruz. Eğitmenlerimizin özel ilgilendiği ve eğitim verdiği alandır. 6-12 yaş arası çocuklar için ise Ma Çocuk Akademisi’nde Kürtçe anadilinde akademik müzik eğitimleri gerçekleşiyor. Akademide Kürtçe dil dersi, stranbêjî, solfej, ritim, teori ve sêtel eğitimlerini veriyoruz.
Kulak ve his testi yaptığımız mülakatlar dışında öğrencinin istekli olması da bizler için önemlidir.
- Kayıtlara başvurular nasıl gidiyor, talepler nasıl?
Kayıtlarımız 15 Ağustos’ta başladı. Bir aylık kayıt süremiz vardır. Daha birkaç gündür kayıt almaya başladık. Beklediğimiz taleple karşılaştık. Çok yoğun bir talep var. Özellikle Zarok Ma için. Böyle devam ederse bir ayı bulmadan kayıtları durduracağız. Çünkü mekân sıkıntısından kaynaklı belli bir kota koymak zorunda kaldık. Umut ediyoruz ki ailelerimizle beraber mekân sorununu aşacağız ve gelen tüm talepleri karşılayabileceğiz.
- Geçen dönem nasıl geçti, neler yaşandı?
Geçen dönemi biraz alışma süreci olarak ele aldık. Çocukların alışık olmadığı ama tanıdıkça sevdiği, benimsediği bir eğitim sistemiyle karşılaştılar. Bugüne kadar sadece televizyondan duydukları şarkıların ritimlerini tutmak, söylemek ve en önemlisi hissetmek çocuklar için büyük bir moraldi. Kendi kültürlerini sadece ev sınırlarında değil her yerde yaşayabileceklerini öğrendiler. Yine akademideki öğrencilerimizin, öğrendikleri şarkıları kendi arkadaşlarına ezberletmesinden tutalım, yakınındaki arkadaşını örgütleyip derslere katılım sağlamasına kadar çocuklarda müthiş bir sahiplenme ve örgütlenme açığa çıktı.
Ve Özellikle 0-5 yaş arası Zarok Ma eğitimi sayesinde şarkılarımızla çocukların rüyasına girdik. 4 yaşındaki bir öğrencimizin uykusunda Keleşo şarkısını söylemesine tanıklık ediyoruz.
Akademiye gelen her çocuk müzisyen olabilir veya olmayabilir. Buradaki amacımız kendi kültürlerine dair bilinci oluşturmak. Toplumsallaşmaları, kolektif bir çalışmayı öğrenmeleri ve bunları yaparken kendi anadilini öğrenmeleri. Biz geçen dönemi değerlendirdiğimizde kolektif bir ruhun ve bilincin açığa çıktığını net görebiliyoruz. Bu yüzden geçen dönem bizler için çok olumlu ve moral aldığımız bir dönemdi diyebiliriz
- Son olarak ne söylemek istersiniz?
Son olarak üzerinde önemle durduğumuz bir projemizden söz etmek istiyorum. İstanbul’da Kürt nüfusunu göz önünde bulundurursak, şu an aktif olarak ders verdiğimiz okulumuz da mekan olarak çok yetersiz kalıyor. Hepsine ulaşmamız bu haliyle imkânsız. Mekân sıkıntısından kaynaklı kayıtlarımıza kota koymak zorundayız. Böyle olunca istediğimiz potansiyeli yakalayamıyoruz. Bu nedenle biz de İstanbul’da bir Müzik Köyü kurmayı hedefliyoruz.
Tarlasından yatakhanelerine kadar her ayrıntısını düşündüğümüz bu köyde, gelenler hemen evlerine dönmek zorunda kalmasın; en az iki gün kalabilecekleri yatılı alanlar olsun istiyoruz. Çocuklarımızı toprakla buluşturacağız ve ‘çandini’ kültürünü kolektif ruhla yeniden buluşturacağız. Böylece hem köy hayatını yaşatmak hem de ayakta tutmak mümkün olacak.
Bu projemizi hayata geçirmek için Kürt kurumlarımızın, halkımızın ve Kürt iş insanlarının bizlere desteklerini esirgememelerini diliyoruz. Projenin adı: Li Stenbolê ji bo zarokên welêt gundê muzîkê (İstanbul’da çocuklar için Müzik Köyü). Bu nedenle biz de İstanbul’da bir Müzik Köyü kurmayı hedefliyoruz.
