HDP’den çalınıp kayyuma devredilen Van’da, belediye Urartu kazılarını iptal etmişti. YSK tarafından HDP’li Edremit Belediyesi’ne de elkonulmuş ve o da AKP’ye verilmişti. AKP’li belediye Edremit’ten geçen Urartu su kanalını turizme açacak
Görevden alınarak yerine kayyum atanan Van Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan Urartu kazıları AKP’nin atadığı kayyum tarafından iptal edilmişti. İptale ilişkin hiçbir açıklama yapmayan kayyum yönetimine karşı birçok tepki ortaya çıktı. Diğer yandan Van’ın Edremit ilçesinde yine HDP’li belediye AKP’ye devredildi. Edremit Belediyesi’nin gaspçı AKP’li yönetimi, Urartular tarafından 3 bin yıl önce yapılmış olan sulama kanalının yanındaki yolu turizme kazandıracağını açıkladı. Van’da yaşananlar ve yapılan bu açıklama, tarihin bir rant kapısı olarak değerlendirildiğini ortaya koyarken, Urartu kazılarının iptal edilmesi bunun en önemli göstergesi oldu.
Çalınan belediyenin başkanı!
Van’ın Edremit ilçesinde yüzde 54 oy alan HDP adayı Gülcan Kaçmaz Sayyiğit’in KHK kapsamında öğretmenlikten ihraç edilmesi nedeniyle başkanlık mazbatasına el konulmuş ve yüzde 41 oy alan AKP’nin adayı belediye başkanı olarak YSK tarafından atanmıştı. El konulan belediyeye yüzü hiç kızarmadan oturan AKP’li Edremit Belediye Başkanı İsmail Say, “Projemizi DAP idaresine sunduk ve burada uygun görüldü. Proje kapsamında Şamran kanalı boyunca bisiklet yolu, yürüyüş yolları, park yerleri, kamp yerlerini kapsayacak şekilde kapsamlı bir proje hazırladık. Urartu medeniyeti, tüm dünyada bilinen bir medeniyet. Van da bu medeniyetin başkentliğini yapmış bir şehir. Edremit ise Urartuların çok yoğun kullandığı ve önemli eserlerini inşaa ettikleri merkezlerden biri. En önemli eseri de Şamran (Menua) Kanalı. Biz de bu önemli eserin geçtiği yolun turizme kazandırılması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diye belirtti. Van’da Urartu kazılarını iptal eden anlayışın uzantısı olan Say’ın bu adımla tarihi korumayı amaçlamadıkları, aksine buradan bir rant kapısı açmaya çalıştıkları anlaşılmaktadır.
Urartu gelişim projesi
Van’da, Urartular tarafından yaklaşık 3 bin yıl önce bölgenin sulama suyu ihtiyacını karşılamak için yaptırılan, Anadolu ve dünya su mühendisliğinin bir harikası olduğu belirtilen 51 kilometre uzunluğundaki Menua (Şamran) Sulama Kanalı, günümüzde de halen kullanılıyor. Urartu kazılarının iptal edilmesine sessiz kalan Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi (DAP), HDP’den el konulan ve AKP’ye verilen belediyenin projesini destekledi. Urartu Kralı Menua tarafından Van’ın sulama suyu ihtiyacının karşılanması için yaptırılan 51 kilometre uzunluğundaki Menua Kanalı, su mühendisliğinin ilk örneklerinden biri olarak gösteriliyor. Tarihi kanal, yaklaşık 3 bin yıl önce yapılmasına rağmen halen Gürpınar, Edremit ve Van’ın sulama suyu ihtiyacını kısmen karşılamaya devam ediyor. Tarihi kanalın geçtiği yol güzergahının turizme kazandırılması için de Edremit Belediyesi ‘Urartu Gelişim Koridoru’ projesi hazırladı.
Van’ın hafızası siliniyor!
Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Bedia Özgökçe Ertan, Van’da yapılan Urartu kazısının önce ulaşım desteğinin kesilmesi ve ardından iptal edilmesine tepki göstermişti. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Van Bölgesi Tarih ve Arkeoloji Merkezi Müdürü ve aynı zamanda kazı başkanı Doç. Dr. Erkan Konyar, ilk işin arkeolojik çalışmalara ulaşım desteğini kesmek olmasının son derece anlamsız olduğunu vurgulamış, “Kazıyı kapatmak zorunda kalabiliriz. Ekip olarak yürüyerek gidip geliyoruz. Urartu’nun en önemli merkezini kazıyoruz. Kültür Bakanlığı’na toplam 80 bin liralık bir ödenek veriyor. Ve bu kadar kişi bu ödenekle çalışıyoruz. Bu nedenle verilen destek oldukça önemliydi” demişti. Eşbaşkan Ertan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamasında, “Urartu kazısını iptal etmek ne demek? Van’ın en eski, en kıdemli ve değerli çalışması iptal ediliyor. Bunun bir izahı yok. Herkes bilmeli ki kayyum Van’ın hafızasına da atanmıştır” ifadelerini kullandı. Edremit’te ortaya çıkan turizm hamlesi ile su kanalının yok olma tehlikesi içine gireceği ise uzmanlarca belirtildi.
Kalkınma idareleri!
2006’dan bu yana Türkiye’deki tüm bölgeler hatta bu bölgelerde ayak basılmamış yayla ve mezralara kadar, insan yaşamı ve doğal yaşamın her noktası, kapitalist üretim ilişkileri içine çekilmesindeki en önemli araç “Kalkınma Ajansları ve İdareleri” olmuştur. Kapitalizm ortaya çıktığından ve birikim sürecini emperyalizmle taçlandırdığından bu yana dillerden düşürülmeyen tek şey kalkınma vurgusudur. Türkiye’de 2006 yılında Avrupa Birliği’ne katılım müzakereleri çerçevesinde kurulmuş olan”Kalkınma Ajansları”, sermaye birikim yolunu hızla açan bir rol üstlenmektedir. Sermayenin bölgeler üzerindeki muradı neyse onu alıp bu murada uygun teşvikler ve hibeler düzenlemektedir. Turizm adına atılan adımlarda bunun bir parçasıdır. Tarihi ortaya çıkarabilecek arkeolojik kazıların iptal edilmesi, cumhurbaşkanının ‘çanak çömlek’ olarak nitelediği kazılara düşmanlığın arka planında her zaman rantsal hesaplar olduğu bilinmektedir. 3 bin yıl önce inşa edilmiş olan kanalın turizm adı altında yıkıma uğrayacağını söylemek için çok fazla nedene sahibiz. Diyarbakır Sur’da yaşatılan yıkım ve Hasankeyf’in sulara gömülmesi Urartular tarafından yapılmış olan su kanalınında aynı akibete uğratılabileceğini göstermeye yetmektedir.
EKOLOJİ SERVİSİ
