Zaxo-Perex Katliamı’na tepkiler artıyor. Irak liderleri acil toplantı aldı. Arap Parlamentosu, Suudi Arabistan, Mısır, İran saldırıyı kınadı. Irak Başbakanı Mustafa El-Kazımi ‘Bu vahşi saldırı, Türkiye’nin Irak’ın, Irak topraklarına ve halkına yönelik askeri ihlallerden kaçınması yönündeki ısrarlı taleplerini görmezden’ dedi
Zaxo-Perex Katliamı’na Arap Parlamentosu, Mısır, Suudi Arabistan, İran’dan tepkiler yükseldi. Arap Parlamentosu, “Türkiye düşmanca eylemleri durdurmalı” dedi.
Türkiye’nin Federe Kürdistan Bölgesi’nin Zaxo kentine bağlı Derkarê beldesinin Perex (Perexê) Köyü’nde yer alan mesire (piknik) alanını 20 Temmuz 2022 Çarşamba günü iki kez topçu ateşine tuttuğu kaydedildi. Saldırılarda piknik yapan 3’ü çocuk en az 9 Arap turist yaşamını yitirdi, 29 kişi de yaralandı. Yaşamını yitiren çocukların biri bir yaşında, biri 12 yaşında, biri 16 yaşındaydı. Saldırı yeni Roboski olarak nitelendirildi. Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin askeri uzmanlarca yapılan incelemeler neticesinde gerçekleştirilen saldırının Türkiye tarafından yapıldığının tespit edildiğini açıkladı.
Irak Başbakanı Mustafa El-Kazımi (Mustafa Al-Kadhimi), Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Bu vahşi saldırı, Türkiye’nin Irak’ın, Irak topraklarına ve halkına yönelik askeri ihlallerden kaçınması yönündeki ısrarlı taleplerini görmezden geldiğinin altını çizdi” ifadelerini kullandı.
— Mustafa Al-Kadhimi مصطفى الكاظمي (@MAKadhimi) July 20, 2022
Elçi çağırıp nota veridi
Türkiye’nin Bağdat Büyükelçisi Ali Rıza Güney, Irak Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. 21 Temmuz 2022’deki görüşmede Irak Dışişleri Bakanlığı, Bağdat Büyükelçisi Ali Rıza Güney’e Zaxo Katliamı’na ilişkin “protesto notası” verdi ve TSK’nin Irak topraklarından çekilmesini istedi.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Irak Dışişleri Bakanlığı, Büyükelçi Güney’e Irak’ın bu tür bombardımanlara karşı artık sessiz kalmayacağını söylediklerini bildirdi. Bakanlık, Türkiye’yi Irak’ın egemenliğine saygı göstermeye çağırdı. Türkiye’nin Irak topraklarından çekilmesini istediklerini bildiren Bakanlık “Bu suça karşı her türlü tedbiri almaya hakkımız var” dedi.
Bakanlık açıklamasında, “Bakanlığımız, Türk büyükelçisine Irak’ın Türk kuvvetleri tarafından işlenen bu menfur saldırıyı kınadığı bir protesto notası vermiştir. Bu saldırı Irak’ın egemenliğine, topraklarının bütünlüğüne yapılan kışkırtıcı bir saldırıdır. Buna sessiz kalınması mümkün değildir. Dışişleri Bakanlığı olarak, Irak’ın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve vatandaşların güvenliğini kapsayan uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınan tüm önlemleri alma hakkına sahip olduğumuzu vurguluyoruz” dedi.
Olağanüstü toplantı
21 Temmuz 2022 Perşembe akşamı Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Irak Başbakan Mustafa Kazımi, Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zedan ve Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed Halbusi başbakanlıkta Iraklı siyasi liderler olağanüstü toplandı.
Irak Başbakanlık Basın Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre, toplantıda 9 sivilin hayatını kaybettiği Zaxo’daki saldırı ve güvenlik durumu ele alındı. Başbakan Kazımi, toplantı öncesinde sahadaki durumun ayrıntıları, Türkiye’nin son saldırısının detaylarını, hükümetin şehit ve yaralı ailelerine yaptığı yardımı değerlendirdi. Irak’ın egemenliğini sağlamak için farklı düzeyde alınan önlemleri katılımcılara açıklayan Başbakan Kazımi, Irak’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne sunacağı şikayete atıfta bulunarak, hükümetin attığı siyasi ve diplomatik adımlar hakkında da konuştu. Toplantıya katılanlar da Irak’ın egemenliğini ve Iraklıların hayatlarını koruma konusunda ülkenin ulusal birliğini desteklediklerini vurguladı. Saldırı nedeniyle Türkiye’yi kınayan katılımcılar, hükumetin uluslararası alanda atacağı adımları desteklediklerini söylediler.
İyi komşuluk ilkelerine saygı gösterilmesi ve Irak topraklarından komşu ülkelerin topraklarına herhangi bir müdahalenin önlenmesi gerektiğini vurgulayan katılımcılar, Irak’ın yasadışı silahlı gruplar ile TSK arasındaki çekişmelerin çözülmesi için “bir arena olarak kullanmasını reddettiklerini” ifade etti. Katılımcılar ayrıca, bu tür durumların tekrar yaşanmaması için hükümetten gerekli önlemlerin alınmasını istedi.
Arap Parlamentosu: Komşuluk ilke ve kurallarının açık ihlali
22 Arap ülkesi temsilcilerinin bulunduğu Arap Parlamentosu, Zaxo-Perex saldırısının tüm uluslararası sözleşmeler ve normların yanı sıra Irak’ın egemenliği, iyi komşuluk ilke ve kurallarının açık bir ihlali olduğunu belirtti. Arap Parlamentosu tarafından yapılan açıklamada, toprakları ve vatandaşlarını korumak ve egemenliğini savunmak için aldığı tüm önlemlerde Irak’a verilen tam destek vurgulandı.
Açıklamada, “Türkiye’ye düşmanca eylemleri durdurma, Irak’ın egemenliğine saygı duyma ve iyi komşuluk ilkesine uyma” çağrısında da bulunuldu. 22 devletin üye olduğu Arap Birliği de saldırıyı kınamıştı.
Prime Minister @MAKadhimi received today, Thursday, the bodies of the martyrs from the brutal Turkish attack, which targeted civilians yesterday in a tourist resort in #Dohuk Governorate. pic.twitter.com/vfh3hUap6C
— المكتب الإعلامي لرئيس الوزراء 🇮🇶 (@IraqiPMO) July 21, 2022
KİK’ten kınama
Rojnews haberine göre Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) de katliamı kınadı. KİK Genel Sekreteri Dr. Nayef Al-Hacraf saldırıya ilişkin yazılı açıklama yaptı. Hacraf, saldırıyı kınayarak, Irak hükümeti, halkı ve olayda hayatını kaybedenlerin ailelerine taziye dileklerinde bulundu.
Mısır ve Suudi Arabistan
Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise saldırı en güçlü ifadelerle kınandı ve sivillerin korunmasına ilişkin uluslararası hukukun ilke ve kararlarına saygı gösterilmesi gereği vurgulandı.
Suudi Arabistan, Zaxo-Perex katliamını kınadı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Suudi Arabistan, Duhok vilayetini hedef alan kardeş Irak Cumhuriyeti’ne yönelik saldırıyı kınıyor” ifadeleri kullanıldı.
İran kınadı: Kendi güvenliğimiz olarak görüyoruz
Mehr ajansının haberine göre İran Dışişleri Bakanlığı da saldırıyı kınayarak, bu saldırıda kaybedenlerin ailelerine, Bağdat hükümeti ve halkına başsağlığı dileğinde bulundu. İran’ın Irak’ta “istikrar ve güvenliğe” destekte bulunduğunu kaydeden İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, “İran İslam Cumhuriyeti, Irak’ın güvenliğini kendi güvenliği olarak görmekte ve bu konuda yardımını esirgemeyecektir” dedi.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde saldırıyı kınadı. İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre Emir Abdullahiyan, görüşmede Suriye konulu Tahran Zirvesi ve Kuzey Irak’ın Zaxo bölgesinde düzenlenen saldırı ele alındı. Emir Abdullahiyan, çok sayıda kadın ve çocuğun da aralarında bulunduğu turistlere yönelik kanlı saldırıyı kınadı. Emir Abdullahiyan görüşmede kurbanların aileleri ile Irak halkı ve hükümetine başsağlığı dileyerek, İran’ın Irak’ın istikrar ve güvenliğine tam destek verdiğinin altını çizdi.
Biri daha 1 yaşında Zehra bebek, biri 12 yaşında Sara
20 Temmuz 2022’deki katliamda hayatını kaybedenlerin iimleri ve geldikleri yerler şöyle:
* Zehra Xeyri Mihemed 1 yaşındaydı, ailesiyle Bağdat’tan gelmişti
* Sara Qeys Eli, 12 yaşındaydı, Bağdat’tan gelmişti
* Zehra Qeys Eli, 16 yaşındaydı, Bağdat’tan gelmişti
* Eli Sebah İsmail, 43 yaşında, Bağdat
* Secad Mihemed Casim, 24 yaşında, Bağdat
* Ebas Ela Ebdul Ehmed, 30 yaşında, Bağdat
* Hesen Ebdulemir, 55 yaşında, Kerbela
* Teha Ebdulrehman Nemet, 25 yaşında, Bağdat
* Ebas Mihemed Cewad, Kerbela
KAHİRE-BAĞDAT
