A macı, “Türkiye’de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak” diye tanımlanan Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), resmi internet sitesinden anlık paylaşımlarla iş sahibi yaptığı kişi sayısını paylaşıyor. Türkiye haritası üzerinde yer alan sayaca göre İŞKUR, 13 Ekim itibariyle, 2018 yılında 921 bin 649 kişiyi istihdama kazandırdı. Ancak uzmanlar bu rakamların hormonlu olduğunu söylüyorlar. Duvar Gazetesine konuşan istihdam uzmanı Sinan Ok İŞKUR’un sayılarını, “Hormonlu işe yerleştirme” olarak değerlendiriyor Ok şöyle diyor: “İŞKUR bir milyona yakın kişiye iş bulsa işsizliğin artmaması gerekirdi” dedi. İŞKUR’un resmi internet sitesinde açıkladığı rakamlara göre mayıs ayı içerisinde 104 bin 760, haziran ayı içerisinde 98 bin 197, temmuz ayında 134 bin 40, ağustos ayında 92 bin 284 ve eylül ayında 105 bin 892 kişiİŞKUR programlarıyla çeşitli işlere yerleştirildi. Yani son beş ay içerisinde 513 bin 173 kişi İŞKUR aracılığıyla istihdama kazandırıldı.
‘İşsizlik neden düşmüyor’
İstihdam uzmanı Sinan Ok, “Bunlar gerçek olarak tam zamanlı bir istihdam değil. Zaten İŞKUR bir milyona yakın kişiye iş bulsa işsizliğin artmaması gerekirdi” diyerek şunları söyledi: “İŞKUR’un verilerinde aynı insanlar yıl içerisinde birden fazla işe yerleştiriliyor. Yani bu 921 bin 649’un içerisinde birden fazla kez işe yerleştirilenler de var. Bir diğer faktör de taşeron çalışanlar. Kadroya alınmadan önce taşeronlar İŞKUR üzerinden işe yerleştiriliyordu. Yani bu sayı içerisinde kamudaki işçi istihdamı da var. Başka bir husus da kamuda, Toplum Yararına Çalışma Programı ile işe yerleştirilenler. Bu program bittikten sonra İşsizlik Sigortası Fonu’ndan çalışanın ücretinin önemli bir kısmı karşılanarak istihdam edilmiş sayılıyor. Hormonlu rakamları bu şekilde yorumlamak gerekiyor.”
‘Sigorta kaydı yok’
Ok, sözlerini şöyle sürdürdü, “Bazı firmalar teşviklerden yararlanmak amacıyla kayıt dışı çalışanlarını İŞKUR üzerinden işe yerleştiriyor. İŞKUR kayıt dışı çalışanları kayıt altına alıyor ve bunları yeni bir istihdammış gibi gösteriyor. İŞKUR, 2018 yılı içinde işe yerleştirdiğini açıkladığı yaklaşık 921 bin kişinin kimlik numaraları üzerinden kim olduklarını ortaya koyabilir ama bunu yapmıyor. Bu, hormonlu işe yerleştirmedir. 921 bin 649 kişi işe yerleştirilmiş fakat biz 921 bin 649 yeni sigorta kaydı yapıldığını göremiyoruz.” Kayıt dışı çalışmanın ortadan kaldırılması gerektiğini ifade eden Ok, “Kayıt dışı çalışma 9 milyonu geçmişken uygulayacağınız herhangi bir politikayı ölçemiyorsunuz. Kayıt dışılığı azaltmadan şu kadar kişiyi işe yerleştirdim demek doğru değil.İnsanlar kayıt dışına çıkarılıyor daha sonra kayıt içine alınıyor. Bu da bir tür fırsatçılığa yol açıyor.İş başı eğitim programlarıyla teşvik edilen istihdam diye bir istihdam ortaya çıktı. AKP’nin ilginç bir keşfiydi. O da bir istihdam şekli değil. Önceden kurs ya da staj olarak adlandırılan şey, şimdi istihdam gibi gösteriliyor” dedi.
Açıkladığı rakamlar TÜİK yöneticisini görevinden etmişti
Döviz artışı ve birbiri ardına gelen zamlarla son 15 yılın rekorunu kıran enflasyon, Türkiye İstatistik Kurumu’nda (TÜİK) enflasyonu hesaplayan birimin başındaki bürokratı da işinden ettimişti. Enflasyon rakamının açıklanmasının hemen ardından TÜİK Başkan Yardımcısı Enver Taştı görevinden alındı ve yerine Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Enerji Bakanlığı döneminde birlikte çalıştığı Yinal Yağan getirildi. TÜİK’in tepe noktasındaki kritik görev değişikliği, eylül ayı enflasyon rakamlarının açıklandığı 3 Ekim’de gerçekleşti. Uzun yıllardır TÜİK’te enflasyonu hesaplayan birimin başında bulunan Enver Taştı sürpriz bir kararla yürüttüğü başkan yardımcılığı görevinden alındı, müşavir kadrosuna atandı. Enerji Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdür Yardımcısı Yinal Yağan da boşalan bu göreve getirildi. 3 Ekim’de yapılan devir teslim töreninin ardından odayı boşaltan Taştı’nın izne çıkacağı bildirildi. Taştı, aynı zamanda TÜİK ile AB istatistik ofisi arasındaki ilişkilerden sorumluydu. 3 Ekim’de açıklanan eylül ayı tüketici enflasyonu aylık yüzde 6.30, yıllık 24.52, üretici enflasyonu da aylık yüzde 10.88, yıllık 46.15 gibi beklentilerin oldukça üzerinde bir seviyede çıkmış. Bakan Albayrak bu rakamların beklentilerinin üzerinde olduğunu, önümüzdeki hafta enflasyonla mücadele programını açıklayacağını belirtmişti.
ANKARA
