Yusuf Gürsucu/İstanbul
Dünyada canlı türlerin büyük çoğunluğu soykırıma uğratılıp yok edildi. Var olmaya çabalayan türler ise yaşam alanlarından koparılıp seyirlik haline getirilirken, bu bağlamda bir adım da Uludağ için atıldı.
Uludağ, Büyükşehir Yasası sonrası hem Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin hem de Osmangazi Belediyesi’nin rantsal alanı haline getirildi. Otellerle ve Villalar inşa edip şirketlere devredilen yapılarla Uludağ adeta işgal edildi. Evliya Çelebi seyahatnemesinde Bursa’yı ‘Velhasıl Bursa sudan ibarettir’ sözleriyle betimlerken bu su varlığını ortaya çıkaran şeyin Uludağ olduğu biliniyordu. Uludağ’ın tüm su varlığı hem belediyeler eliyle hem de özel idarelerce şirketlerin emrine sunuldu. Nerede topraktan gün yüzüne çıkkan su varlığı varsa tamamı beton ve çitlerle çevrilerek boruya hapsedildi ve su şişeleme fabrikalarına taşındı.
Sıra can çekişen türlerde
Uludağ’da yaşayan, 1320 bitkitürünün 171’i Türkiye endemiği iken, 33 tür ise sadece Uludağ’da yaşıyor. Su varlığı çalınan ve otellerle işgal edilen Uludağ’da yaşadığı bilinen 33 tür endemik bitki ve sadece Uludağ’da yaşayan ApollonKelebeği yok edilme eşiğine getirildi. Bu yok ediliş ise endemik türlerin saksılara taşınmasıyla maskelenmek isteniyor. Maskelemek yetmiyor bir de bu türlerin tüm dünyaya tanıtılacağı belirtiliyor. Uludağ’daki endemik bitki türlerinin korunup yaşatılması maksadıyla hayata geçirilecek olan ‘Endemik Park’ projesi ile panayırlarda yok olma eşiğindeki hayvanların sergilenmesine benzer bir çalışma hazırlanıyor. Çalışmanın 4 farklı bölgede uygulanacağı ve bu yolla Uludağ endemiği olarak tespit edilen 33 bitki türünün korunup yaşatılmasının yanı sıra turizme de katkı sağlayacağı ifade ediliyor.
Yok etmekte üstlerine yok!
Uludağ’da yetişen endemik bitki türlerinitanıtmak adına Osmangazi Belediyesi, Bursa Teknik Üniversitesi ve Milli Parklar Bölge Müdürlüğü iş birliğiyleKirazlıyayla, Gölcük, Sarıalan ve Çobankaya bölgelerinde Endemik Parklar kurulacağı açıklanırken bu türlerin niçin kendi doğallığında yaşamlarını sürdüremediklerine dönük bir çaba ortaya konmazken türler seyirlik haline getiriliyor. Ayrıca, Endemik Park içerisinde doğa sporları meraklıları için yürüyüş etapları ve spor istasyonlarının kurulacağı ve Uludağ’ın sadece kış aylarında değil 4 mevsim kullanılacak hale getirecekği söyleniyor. Uludağ, tamamen işgal altına alınıp, doğal yaşam ortadan kaldırılırken ‘kullanılacak’ bir alan rant uğruna var ediliyor.
Biyoçeşitlilik yasası devrede
‘Tabiatı ve BiyoçeşitliliğiKoruma’ adı altında bir yasa tasarısı hazırlanmıştı. Tasarıyla,tüm koruma alanları üstündeki koruma statülerinin kaldırılarak biyoçeşitliliğin ticarileştirmesi hedeflenmişti. Meclis’e taşınan yasa yoğun tepkiler sonucu Meclis gündemine girememişti. Ancak yasa tasarısının içeriği farklı bir uygulama ile 2 yıldır sürdürülüyor. Orman ve Su İşleri Bakanlığı DoğaKoruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan ve Tarım ve Orman Bakanlığıtarafından sürdürülen ‘biyolojik çeşitliliğin kayıt altına alınarak bu bilgilere erişimin düzenlenmesi’ amacıyla 2 yıldır bir çalışma aralıksız sürdürülüyor. 60’a yakın ilde biten çalışmanın 2018 yılı sonunda 76 ilde tamamlanması hedeflenirken, 2019 yılında 81 ilin tamamında bu çalışmaların tamamlanacağı belirtiliyor.
Biyoçeşitlilik ticarileşiyor
Tarım ve Orman Bakanlığıtarafından yürütülen çalışmanın, “uluslararası patent uzmanlarına” açılacağı çalışma amaçlarında belirtiliyor. Bu adımla birlikte biyoçeşitlilik şirketlerin emrine verilme süreci işletiliyor. Geçtiğimiz yıl Samsun’da yapılan çalışmaları aktaran Samsun Vali Yardımcısı HakanKubalı, “Sahip olduğu tabii kaynaklar bakımından oldukça zengin bir ülke olan Türkiye’nin, bu kaynaklardan verimlilik ve sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda faydalanabilmesi biyolojik çeşitliliğin ekonomiye kazandırılması ve genetik kaynaklarımıza dayalı sınai mülkiyet haklarından ülkemizin faydalanmasına katkıda bulunulması hedeflenmekte” olduğunu belirtmişti. AKP’li belediye Uludağ’da bir taşla iki kuş vuruyor ve hem biyoçeşitliliği sergiliyorlar hem de Uludağ rantın merkezi haline getiriliyor.
