ABD, İran’a daha önce uyguladığı bütün yaptırımları tekrar yürürlüğe koydu. Pazartesi gününden itibaren uygulanacak yaptırımların İran’ın petrol, deniz taşımacılığı ve bankacılık sektörlerini etkilemesi hedefleniyor
ABD, İran ile 2015 yılında varılan nükleer anlaşmayla kaldırılan tüm yaptırımları yeniden yürürlüğe koyma kararı aldı. 8 ülke geçici olarak yaptırımlardan muaf olacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin istisna uygulanacak 8 ülke içinde olduğu bilgisinin Ankara’ya ulaştığını söyledi. Washington’da gazetecilere açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, söz konusu 8 ülkeyi açıklamadı ama bunlar arasında Hindistan, Japonya, Güney Kore ve belki Çin’in olabileceği düşünülüyor. Mike Pompeo, bu ülkelerin geçici olarak yaptırımlardan muaf olacaklarını, yani esasen İran ile petrol alışverişini sürdürebileceklerini söyledi. Pompeo, Avrupa Birliği üyelerinin bu ülkeler arasında olmadıklarını da açıkladı. Amerikan Hazine Bakanlığı, Brüksel merkezli küresel bankalar arası ağ SWIFT’e, İran bankacılık sistemi ile ilişkilerini yaptırımların yürürlüğe gireceği Pazartesi gününden itibaren derhal kesmesi konusunda uyarı yapacak. ABD yönetiminin hangi ülkelerin İran yaptırımlarından geçici olarak muaf olacağı ve hangi şirketlerin kara listeye alınacağı konusundaki detaylı açıklamayı Pazartesi günü yapması bekleniyor. Pazartesi gününden itibaren yürürlüğe girecek yaptırımların esasen İran’ın petrol, deniz taşımacılığı ve bankacılık sektörlerini etkilemesi hedefleniyor.
‘Esastan sakat’
ABD Başkanı Donald Trump Mayıs ayında ülkesini, “esastan sakat” diye tanımladığı İran ile nükleer anlaşmadan çekme kararı almıştı. İran anlaşma ile uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında tartışmalı nükleer faaliyetlerini sınırlandırmayı kabul etmişti. Eski ABD Başkanı Barack Obama, anlaşmanın İran’ın nükleer silah sahibi olmasının önünü kestiğini söylemişti. İran’dan ise son gelişmelere ilk tepki Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi’den geldi. Kasımi, İran’ın yaptırımlara rağmen ekonomisini yürütecek kapasiteye sahip olduğunu söyledi.
Avrupa’dan ortak açıklama
AB ve üç büyük Avrupa ülkesi ortak bir açıklama yaparak, İran ile ticaretin korunmasından yana olduklarını bildirdi. Avrupa Birliği (AB), Büyük Britanya, Almanya ve Fransa tarafından yayınlanan ortak açıklamada, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından İran’a yönelik yaptırımlara karşı çıkıldı. Üç ülkenin dışişleri bakanları ile AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini imzalı açıklamada, İran’la 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmasının (JCPOA) gerekliliğine vurgu yapıldı. İran’daki nükleer tesisleri uluslararası denetimlere açan anlaşmanın Ortadoğu, Avrupa ve tüm dünyanın güvenliği için önemine işaret edilen açıklamada, anlaşmanın korunması gerektiğinin altı çizildi. Açıklamada, İran’la ticari ve mali ilişkiler ile petrol ve doğalgaz ihracatının devamının sağlanmak istendiği ifade edildi.
WASHINGTON
