Büyük bir ekolojik yıkımla birlikte susuzluk ve kirlilik gibi sonuçlara yol açan kaya gazı ve kaya petrolü sondajları 2024 yılından başlayarak yoğunlaşacak. Özellikle Amed ve Trakya coğrafyasında yıkımlar büyük olacak
Yusuf Gürsucu
AKP iktidarının 2030 yılına kadar olan dönemi içeren ‘eylem Planı’ içinde Enerji Üretim Programı’nda yer almıştı. ‘Yenilenebilir’ enerji iddiasını içeren bölümlerle süslenen programda Kaya gazı ve kaya petrolüne de yer verildi. Bu bağlamda Trakya ve Amed coğrafyaları öne çıkarılarak bölgede başlatılmış olan ve Trakya’da sondaj sayısı 300’ü aşan kaya gazı sondajlarına her iki bölgede de yoğunlaşacağı iktidara yakın basın organlarında işlenmeye başlandı. Programa göre Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2024 yılında 2 yeni saha da kaya gazı sondaj kuyuları açacağı belirtilmekte.
Kaya gazı üretimi hızlanacak
Türkiye’nin kaya gazı rezervinin yaklaşık 14 yıllık ihtiyacı karşılayacak düzeyde olduğu iddialarıyla yapılan haberlerde 679 milyar metreküp kaya gazı, 4.7 milyar varil kaya petrolü rezervi olduğu belirtilmekte. İddialara göre 2024’te bu alanda yoğun yatırımların olacağı vurgulanıyor. TPAO’nun önceliği Karadeniz gazına ve Gabar petrolüne vermesi nedeniyle kaya gazı çalışmalarının yavaşladığı ancak bu dönemde kaya gazı faaliyetlerinin de hızlanacağı söyleniyor.
İkiyüzlükler
“Dünyanın İyiliği İçin; Temiz çevre, Temiz enerji, Temiz tarım, Temiz beslenme” iddialarıyla kurulmuş olan 4T Platformu Başkanı Ali Rıza Öner, “Türkiye bugün sahip olduğu teknolojik donanımla bu gazı çıkarabilecek kabiliyette bir ülke” vurgusu yaparken, kaya gazı ve kaya petrolü üretim süreçleriyle bunların kullanılması sonucu ortaya ekolojik yıkım, kirli bir dünya ve su, zehirli tarım ve beslenme, kirli bir çevreyi ortaya çıkaracak olan bilinen en kirli üretim biçimi olduğu her nedense görmezden gelinmesi dikkat çekici bir ikiyüzlülüğe işaret ediyor.
Kaya gazı ekolojik katliamdır
Trakya ve Mezopotamya topraklarında ezelden bu yana tarım yapılmaktadır. Her iki bölgede kapitalizmin ve sermayenin üretim süreçleri ve birikim yolları için feda edilebiliyor. 2009 yılından bu yana Amed ve Trakya coğrafyasında yaşananlar bize gösteriyor ki, her şey planlı ve programlı olarak devam ediyor. Trakya’da 300’ü aşan sayıda kaya gazı sondaj kuyusu açılırken, Amed coğrafyasında kuyu sayısına ulaşamadık. Amed dışında Kürt coğrafyasının tamamında petrol sondajları sürerken, yeni kaya gazı ve kaya petrolü sondajları ise sırasını bekliyor. İktidarın 2024 yılında yoğunlaşmaya başlayacağı belirtilen kaya gazı ve petrolü için sondajlar hemen her yerde karşımıza çıkmaya başlayacak.
Sular tükendi, kalan kirlendi
Kaya gazı ve kaya petrolü çıkarılma sürecinde bir adet sondaj kuyusuna bir seferde 600’e yakın zehirli kimyasallar kumla birlikte yaklaşık 18.000M3 nitelikli su basılmaktadır. Bir kuyuya bu su basma işlemi 15-20 kez tekrarlanmakta ve toplamda bir kuyuda ortalama 300.000M3’e ulaşmaktadır. Kullanılan kimyasallar, çıkarılan petrol ve gazla birlikte yer altından yüzeye çıkan ağır metallerle dolu akışkanlar nedeniyle sular hiçbir biçimde geri kazanılamamaktadır. Sondaj kuyuları arttıkça yer üstü ve yer altı sularının tükenip kirleneceği, yeraltı sularını depolayan akiferlerin yok edileceği, çevrede bulunan barajların ve derelerin kuruyacağı ve tarımın yapılamayacağı ve nihayetinde tüm insan ve hayvanların bölgede yaşayamaz hale gelerek göç etmek zorunda kalacağı bir gelecek öncelikle Amed ve Trakya coğrafyasını bekliyor.
636 milyon m3 su zehirlendi!
31 Ekim 2023 günü Texas Tribune gazetesinde Climate News’in hazırladığı bir rapor yer aldı. Raporda, petrol ve gaz şirketleri, sadece ABD’nin Permiyen havzasında yürüttükleri kaya gazı ve kaya petrolü çıkarma işlemi nedeniyle yılda 168 milyar galon suyu kirlettiği belirlendi. Bölgede ki kirlilik, atık suların doğrudan akarsulara, nehirlere veya göllere dökülmesiyle ortaya çıktığı belirtildi. 636 milyar litre, yani 636 milyon m3 su enerji üretmek adına geri kazanılamaz durumda kirletilirken yer altı suları yani akiferler tüketildi, diğer yandan yer altındaki temiz su, yerini kirli suyla karışık zehirli akışkana bıraktı.
