Anayasa Mahkemesi, daha önce iptal ettiği ancak 8’nci Yargı Paketi’yle yeniden getirilen ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme’ düzenlemesini iptal etti
Anayasa Mahkemesi, 2023 yılında anayasaya aykırı bularak iptal ettiği, ancak 8’inci Yargı Paketi’yle 10 ay önce yeniden düzenlemeye gidilen “örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme” kuralını iptal etti. Anayasa Mahkemesi, “devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar” başlığı altında 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngören benzer düzenlemeyi de anayasaya aykırı buldu.
Anayasa Mahkemesi’nin “somut gerekçeler olmalı” dediği ve “örgüt adına” kavramının belirsizliğine işaret ederek iptal ettiği “örgüt adına suç işleme” fiili, 8’inci Yargı Paketi ile TCK 220’nci Madde’nin 6’ncı fıkrasında yapılan yeni düzenlemede bu kez müstakil bir suç olarak tanımlandı. İptal edilen “örgüt adına suç işleme” fiiline getirilen yeni düzenleme ise 2 Mart 2024’te Meclis’ten geçti ve Kanun’un 12 Mart 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla yürürlüğe girdi.
Buna göre, “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlediği” iddia edilen kişi, ayrıca 2 yıl 6 aydan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak, suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilecekti. Yeni düzenlemeyle, “Örgüte üye olmamakla birlikte örgü adına suç işleyen kişi, ayrıca 2 yıl altı aydan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır” kuralı getirilmişti.
Düzenlemeye karşı Diyarbakır 7’nci Ağır Ceza Mahkemesi, söz konusu düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal davası açtı. Aynı şekilde CHP Milletvekilleri de iptal davası açtı.
Eski karar anımsatıldı
Başvuruları inceleyen Anayasa Mahkemesi, kuralların Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti. AYM kararında, iptal eden ilk kuralda “örgüt adına” kavramının belirsizliğine vurgu yapıldığı hatırlatıldı. Kararda, daha önce “örgüte üye olmak gibi son derece ağır bir suçtan cezalandırılmalarına neden olacak şekilde geniş yorumlanmaya müsait olduğu” sonucuna varıldığı anımsatıldı.
Anayasa Mahkemesi değerlendirmesinde, “değişiklikle örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme fiillerinin bağımsız suçlar olarak düzenlendiği ancak suçun unsurlarının içerik ve kapsam bakımından aynı olduğu” belirtildi.
Meclis’e tespitlerin gözetilmediği eleştirisi
Meclis’in Anayasa Mahkemesi’nin anılan iptal kararındaki tespitler ışığında temel hak ve özgürlüklere ilişkin anayasal güvenceler gözetilerek bir düzenleme yapmadığına dikkati çeken AYM kararında, “Bu nedenle kuralların iptal edilen hükümle aynı sonuçları doğuracağı kuşkusuzdur. Bu kapsamda kurallarda yer alan örgüt adına işlenen suç ibaresinin belirsiz olduğu ve kuralların kanunilik şartı taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır” ifadelerini kullandı.
Yeniden düzenleme için 6 ay süre
Kararda, “Anayasa Mahkemesinin iptal kararındaki tespitler dikkate alınarak yeniden düzenlenme yapılması gerekmektedir” denilerek, TBMM’ye 6 ay süre verildi. İptal kararının bugün Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte 6 ay içinde yürürlüğe girecek.
Kaynak: MA
