Wan’da mülteci geçişlerinin kış aylarında yaşandığını belirten Wan Barosu’ndan Sercan Cihan, sınır geçişlerinde mültecilerin donarak hayatını kaybettiğini ifade etti
Ortadoğu ve Asya’da yaşanan savaş, işsizlik, baskı ve kaoslar nedeniyle her yıl binlerce insan ülkelerini terk etmek zorunda kalıyor. Son yıllarda Afganistan, İran ve Pakistan’dan binlerce kişi ülkelerini terk ederek İran üzerinden Wan’a geliyor.
Göç yolundaki mülteciler özellikle İran-Türkiye sınırında birçok hak ihlali ile karşılaşıyor. Sınırdan geçerken birçok mülteci donuyor, vahşi hayvanların saldırılarına uğrayarak ya da askeri bölgelerden açılan ateşle hayatlarını kaybediyor. Sınırdan geçen mülteciler ise kentlerde sağlıksız ve güvencesiz bir yaşam sürüyor. Deport edilme tehdidine de maruz kalan mülteciler, götürüldükleri Geri Gönderme Merkezleri’nde (GGM) de cezaevi koşullarında kalıyorlar. 2024 yılının Kasım ayında Elbak ilçesine bağlı Kadan Mahallesi yakınlarında, biri kadın, biri erkek ve biri çocuk olmak üzere üç mültecinin donarak yaşamını yitirdiği açıklanmıştı.
Wan Borusu Göç ve İltica Komisyonu Üyesi Avukat Sercan Cihan, sınırda yaşanan mülteci ölümlerini değerlendirdi.
Mültecilerin ülkeye geldiğinde yasal statüye ulaşmak adına belli başvurular yaptığını ve uzun süre başvuruların sonuçsuz kaldığını ifade eden Sercan Cihan, “Mülteciler bu zaman diliminde herhangi bir statüye sahip olamıyorlar” dedi.
‘Göçmenler hipotermiye uğruyor’
Wan’ın sınır ihlallerinin en fazla yaşandığı bölgelerden biri olduğunu ve özellikle mültecilerin yaşam hakkının ihlal edildiğine dikkat çeken Sercan Cihan, “Wan bir sınır kenti ve özellikle Ebex (Çaldıran), Serav (Saray), Qelqeli (Özalp), Elbak (Başkale) İran’a sınır olan ilçelerimiz. Bu ilçelerden maalesef 2021 yılına kadar özellikle yaz aylarında yoğun bir göç alınmaktaydı ancak 2021 yılından sonra hükümetin sınır politikasının değişmesi ile beraber sınırlarda örülen duvarlar, dikenli teller ve yoğun güvenlik önlemleri alınmasıyla mülteciler aslında yaz aylarında geçişleri yavaşlatıp kış aylarında geldiler. Kış aylarında gelen göçmenler kötü hava koşulları nedeniyle sınırı geçerken, hipotermiye uğruyorlar. Bu da donma olayları yaşamasına neden oluyor” diye konuştu.
‘Baro davaları takip ediyor’
Karların erimesiyle birlikte sınırda yapılan tespitlerde onlarca göçmenin donarak hayatını kaybettiği ve yabani hayvanlar tarafından parçalandığını gördüklerini ifade eden Sercan Cihan, komisyon olarak olay yerine gittiklerinde bu vakalarla karşılaştıklarını dile getirdi.
Yıl içerisinde gelen 3 başvuruların sınırı geçmek isterken hipotermi geçirerek hastaneye kaldırılanlardan geldiğini belirten Sercan Cihan, “Wan Barosu olarak aile fertlerinden gelen başvurular üzerine olaya müdahil olduk. Fakat yetkili birimlerin mülteci verilerini baro ile paylaşmadıklarını ifade edebiliriz. Wan’da gerçekleşen donma olaylarında komisyon olarak elimizden geldiğince aile fertlerine yardımcı olmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
‘Etkin soruşturma yürütülmüyor’
Komisyonun sanal medya hesaplarına gönderilen bazı görüntülerde mültecilerin, kaçakçılar tarafından alıkonulduğu ve işkenceye maruz kaldığını ifade eden Sercan Cihan, “Bizler komisyon olarak bu görüntüler elimize ulaşır ulaşmaz Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunduk fakat yapmış olduğumuz soruşturma çok da etkin bir şekilde yürütülmedi. Yaptığımız başvurularda ‘koşturmaya yer yok’ kararları veriliyor. Son günlerde Payîzava bölgesinde helikopterle taşınan bir mültecinin hipotermi geçirdiğini öğrendik. O mülteci ile ilgili komisyon olarak doktorları ile yaptığımız görüşmede tedavisinin yoğun bakımda devam ettiğini bize ilettiler. Bu tür durumları sıkça yaşıyoruz. Baro olarak mültecilerin haklarını savunmaya devam edeceğiz” diye anlattı.
Haber: Özlem Yacan / MA
