Dünyanın farklı ülkelerinden tanınmış onlarca kadın, Abdullah Öcalan’a umut hakkı için Avrupa Konseyi’ne mektup yazdı
Dünyanın farklı ülkelerinden tanınmış kadınlar, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a “umut hakkı”nın uygulanması için Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne ortak bir mektup gönderdi.
İmzacılar arasında Hindistanlı feminist Abha Bhaiya, ABD kadın hareketinin öncülerinden Harriet Fraad, Arjantinli düşünür Rita Segato, Yemenli Barış Elçisi Dr. Raida Al Zabhani ve Fransız filozof Catherine Malabou gibi isimler yer aldı.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanı İan Borg ve Bakan Yardımcıları Başkanı Francesca Camilleri Vettiger’e hitaben yazılan mektupta, Abdullah Öcalan’ın barış ve demokratik toplum sürecinin temel muhatabı ve Kürt halkının meşru temsilcisi olduğuna dikkat çekilerek, sürece katılımının ve nihayetinde özgürlüğünün sağlanması gerektiği vurgulandı.
Kadınlar, Avrupa kurumlarının Türkiye’nin demokratikleşme sürecine destek sunmasının önemine işaret ederek, “Mahkeme kararları mevcut; şimdi ihtiyaç duyulan şey demokratik siyasete bağlılığı gösterecek siyasi irade ve eylemdir” ifadelerini kullandı.
Mektupta ayrıca beş somut talep sıralandı:
- AİHM’in 2014 tarihli kararının uygulanması,
- Abdullah Öcalan’ın serbest bırakılması,
- TBMM’nin Kürt sorununun çözümü için somut adımlar atması,
- AB ve uluslararası aktörlerin Türkiye’yi çözüm yönünde adım atmaya teşvik etmesi,
- PKK’nin terör listelerinden çıkarılması ve Kürtlere yönelik kriminalizasyonun sona erdirilmesi.
Mektup
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanı Ian Borg ve Bakan Yardımcıları Başkanı Francesca Camilleri Vettiger’e hitaben yazılan mektup şöyle:
“Bugün sizlere barış ve insan hakları kaygısı taşıyan kadınlar olarak acil bir talep ile yazıyoruz.
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan 1999 yılında uluslararası bir komplo sonucu kaçırılıp İmralı Ada Cezaevi’nde hapsedildi. Öcalan Kürtlerin Ortadoğu’da verdiği özerklik ve demokrasi mücadeleleri açısından merkezi bir yere sahiptir. Kuramları, kadın kurtuluşu, ekoloji ve ortak yaşam için örgütlenen hareketlere küresel düzeyde ilham veriyor.
Bugün, devam etmekte olan ‘Barış ve Demokratik Toplum’ sürecinin temel muhatabı ve Kürt halkının meşru temsilcisi olarak Sayın Öcalan’ın bu sürece tam katılabilmesinin ve nihayetinde özgürlüğünün koşulları yaratılmalıdır. Hukuki süreçlerle ilgili olarak, Sayın Öcalan’ın yeniden yargılanması ve nihayetinde özgürlüğüne kavuşması hakkının tanınmasında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 2014 yılında ‘Umut Hakkı’ ile ilgili vermiş olduğu kararın uygulanması hala hayatidir.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 15-19 Eylül 2025 tarihleri arasında, Sayın Öcalan’ın dosyasını ve Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarını uygulamayı reddeden tutumunu bir kez daha ele alacaktır. Bu, Avrupalı kurumlar açısından bu konuda net bir tutum alma ve Türkiye’nin demokratikleşmesine destek sunma yönde önemli bir fırsat oluşturuyor. Mahkeme kararı ve uygulanması için mekanizmalar söz konusu; şimdi ihtiyaç duyulan şey, demokratik siyasete bağlılığı gerçekleştirecek siyasi irade ve eylemdir.
O nedenle sizden acilen bu konularda ısrarlı bir tutumu beklediğimizi ifade etmek için yazıyoruz:
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Öcalan’ın Türkiye’ye karşı davasına ilişkin 2014 yılında aldığı karar uygulanmalıdır. Özellikle de tahliye olasılığını içermeyen ömür boyu hapsin işkence ve kötü muamele yasağının ihlali olduğunu ortaya koyan umut hakkına ilişkin Türk hukukunda yapılması gereken değişiklikler konusunda.
- Türkiye Sayın Abdullah Öcalan’ı serbest bırakmalı. Mevcut barış sürecinin mimarı olan Sayın Öcalan’ın fiziki özgürlüğü Kürt sorununun çözümü için gereklidir. Siyasi süreçlere katılım yanı sıra avukatları, basın, siyasi parti ve temsilciler, sivil toplum örgütleri ve diğer aktörlerle serbest iletişim imkanı sağlanmalıdır.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi, ülkede yaşayan bütün halkların eşitliğini destekleyecek ve koruyacak bir demokratikleşme ve Türkiye’deki Kürtlerin haklarının tanınması yönde somut siyasi ve yasal adımlar atmalıdır.
- AB üye devletleri ve diğer uluslararası aktörler, samimi bir şekilde sürece katılma yönde acil adımlar atması için Türkiye’yi cesaretlendirmeli. Türkiye’nin demokratik ilkelere uyması, askeri düşmanlıkları durdurması ve güvenilir, kapsayıcı ve uluslararası düzeyde desteklenen bir barış sürecine bağlı kalması için diplomatik baskı uygulanmalı ve arabulucu girişimler teklif edilmeli.
- Türkiye, AB üye devletleri, Birleşik Devletler ve diğer ilgili ülkeler PKK’yi terör örgütleri listesinden çıkarmalı ve Kürtlere uygulanan haksız kriminalizasyona son vermeli. Bu, yeni sürecin başarısının yolunu açacaktır.
Kürt sorununun çözümü için yasal ve siyasal yollar yaratılmalıdır. Türkiye, demokratik bir ülke haline gelmesi için Kürt sorununu demokratik bir temelde çözmelidir.
Bu sürecin başarısı bütün bölge için kapsamlı sonuçlar yaratıp, barış ve demokratik toplumun güçlendirilmesi amaçlı benzer süreçlerin önünü açacaktır. Bölge halklarının aleyhine olan ulus-devletler arasındaki savaşlarla giderek daha fazla tüketilen Ortadoğu’da barış ve demokratik öz yönetimde ısrar yüksek öneme sahip olup, mevcut birçok krize çözümler sunan ‘üçüncü bir yol’ da göstermektedir.
Bununla birlikte hem yerel hem de uluslararası düzeyde toplumun bütün kesimlerinin güçlü katılımı gereklidir. Sayın Öcalan bu yeni süreci boşuna ‘demokratik toplum’ olarak isimlendirmedi. Geçmişte de barış girişimleri aktif bir şekilde desteklemiş kadınlar olarak bu sürecin sivil toplum örgütleri, kadınlar, gençler ve toplumun her kesiminden insanlar tarafından kucaklanması durumunda süreci mevcut hükümet politikalarının çözümsüzlüğünden çıkarıp gerçek ve kalıcı bir barışa doğru götürebiliriz. Bu nedenle yukarıda ifade edilen beş adıma katılım sağlamanız ve bağlı kalmanız zorunludur.”
İmzacılar:
- Abha Bhaiya, feminist yazar ve aktivist – Hindistan
- Catherine Malabou, California Üniversitesi Öğretim Görevlisi – ABD
- Harriet Fraad, feminist yazar ve aktivist – ABD
- Raida Al Zabhani, Barış Elçisi – Yemen
- Donna Haraway, yazar – ABD
- Rita Segato, yazar – Arjantin
- Bahiyah Al Saqqaf, PASS Vakfı – Sürdürülebilir Toplumlar İçin Barış Başkanı – Yemen
- Rahila Gupta, yazar ve aktivist – İngiltere
- Coni Ledesma, Uluslararası Kadınlar Ittifakı IWA – Hollanda
- Saloua Guiga, Afrika Birliği Kadın ve Barış Komitesi Başkanı – Tunus
- Chiara Cruciati, İl Manifesto Gazetesi – İtalya
- Dinah Altai, Irak Komünist Partisi Merkez Komitesi – Irak
- Franziska Stier, BastA! Sekreteri – İsviçre
- Sawsan Shoman, Nun İnisiyatifi Sözcüsü – Lübnan
- Afraa Al Hariri, Barış Yolu İnisiyatifi – Yemen
- Carol Mann, FemAid Başkanı- Fransa
- Margaret Owen O.B.E., Uluslararası İnsan Hakları Hukukçusu – İngiltere
- Sherifah Ghaddar, Bizim Cezayirimiz Örgütü Başkanı – Cezayir
- Farah Sabir, Bağdat Üniversitesi Öğretim Görevlisi – Irak
- Janet Biehl, bilimci – ABD
- Lara Reddy, editör, yazar, şair ve örgütleyici – İtalya
- Bianca Argentieri, Yönetmen ve aktivist – İtalya
- Houssami Mahjoub, Profesör – Tunus
- Fernaz Attia, Siyaset Bilimci – Mısır
- Shamsa Najar, Siyasetçi – Irak
- Alaa Alqaisi, Kadın Hakları Savunucusu – Irak
- Ashwaq Abdullah, Hak Savunucusu – Irak
- Yusra Ahmad Majid, Gazeteci – Irak
- Iman Ibrahim, Irak İşçi Sendikası Başkanı – Irak
- Samirah Mahmoud, Kadın Hakları Savunucusu – Irak
- Aseel Hussein Ali, Gazeteci – Irak
- Ankham Ibrahim Jamil, Gazeteci – Irak
- Wassan Al Jibouri, Gazeteci – Irak
- Aseel Mohammad Hasan, Gazeteci – Irak
- Ruqeyya Mazhar Qasim, Siyasetçi – Irak
- Hanan Ismail Ahmad, Siyasetçi – Irak
- Zahraa Abdullah Mahmoud, Siyasetçi – Irak
- Zahra Khadim Yassin, Siyasetçi – Irak
- Aya Ali Jasim, Bağdat Üniversitesi Öğretim Görevlisi – Irak
Kaynak: ANF
