İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Amed Şubesi, Pasûr’da 4 işçinin yaşamını yitirdiği köprü iskelesi çökmesine dair hazırladığı ön inceleme raporunda, olayın mühendislik denetimi ve iş güvenliği eksikliklerinden kaynaklandığını belirtti. Raporda, ‘Yük transfer zinciri koptu, sistem stabilitesini kaybetti’ denildi
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Amed Şubesi, Pasûr (Kulp) ilçesinde Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) ve Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yapımı süren köprünün iskelesinin çökmesi sonucu 4 işçini yaşamını yitirdiği olaya dair hazırladığı ön inceleme raporunu açıkladı.
Raporda, Silvan Baraji Relokasyon Yolu kapsamında yürütülen Viyadük yapım çalışmaları sırasında, köprünün son elevasyon ayağında gerçekleştirilen başlık kirişinin beton dökümü esnasında kayar kalıp sisteminin çökmesi sonucu 4 işçinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Raporda, “Bu elim olay, bölgemizde yürütülen büyük ölçekli altyapı projelerinde iş güvenliği, mühendislik denetimi ve teknik sorumlulukların yeterli düzeyde yerine getirilmediğini bir kez daha acı bir biçimde ortaya koymuştur” denildi.
Teknik inceleme
Raporun devamında şu ifadeler yer verildi:
Yapılan ilk teknik gözlemler ve mevcut bilgilere göre çökme, kayar kalıp sistemini taşıyan bağlantı elemanlarında deformasyon ve stabilite kaybı nedeniyle meydana gelmiştir. Muhtemel teknik etkenler şu şekilde değerlendirilmektedir:
*Kalıp sisteminin taşıyıcı bağlantı detaylarında yetersiz kesit ve bağlantının sağlam olmaması,
*Beton dökümü esnasında oluşan yatay basınç kuvvetlerinin hesaplanmasında eksiklik,
*Kalıp sistemine ait ön kontrol, yük testi ve stabilite analizlerinin gerçekleştirilmemesi,
*Beton dökümü öncesi bağımsız teknik kontrol ve onay süreçlerinin tamamlanmaması.
Bu tür sistemlerde, özellikle yüksek köprü ayakları gibi düşey elemanlarda, beton döküm basınçlarının aşamalı olarak uygulanması, her aşamada deformasyon ölçümleriyle kontrol edilmesi ve sistemin rijitlik kaybı göstergelerine karşı anlık izleme yapılması hayati önem taşımaktadır.”
Denetim ve iş güvenliği değerlendirmesi
Olayın yalnızca bir “iş kazası” değil, zincirleme bir denetim ve sorumluluk zafiyetinin sonucu olarak değerlendirildiği raporda, denetim ve iş güvenliği açısından şu değerlendirme yer aldı:
Mevcut uygulamada:
- Şantiye bazında iş güvenliği kültürünün kurumsallaşmadığı,
- Mühendislik onay süreçlerinin çoğu zaman idari zorunluluk düzeyinde kaldığı,
- Yüklenici–alt yüklenici ilişkilerinde teknik sorumlulukların net tanımlanmadığı,
- İş güvenliği uzmanlarının saha yetkisinin sınırlı, teknik denetim mekanizmasının zayıf olduğu tespit edilmiştir. Bu durum, yalnızca bireysel ihmallere değil; aynı zamanda yapısal bir denetim eksikliğine işaret etmektedir.”
YÜK TRANSFER ZİNİCİRİ KOPTU
Raporusun sonuç öneriler kısmında ise şunlara yer verildi:
- Yapılan ön teknik değerlendirmede, olayın yapısal sistemin stabilitesinin bozulması ve yük transfer zincirinin kopması sonucu meydana geldiği değerlendirilmiştir.
- Kayar kalıp sisteminin taşıyıcı elemanlarında ani göçme oluşmuş, başlık kirişi betonu henüz priz almadan sistem çökmüştür.
Bu açıklamada yer alan teknik değerlendirmeler, olay yerinden elde edilen mevcut bilgiler üzerinden yapılan ön inceleme niteliğindedir. Belirtilen nedenler olası teknik ihtimalleri ifade etmekte olup, kesin sonuçlar detaylı bilirkişi raporları ve laboratuvar analizleri tamamlandıktan sonra ortaya çıkacaktır.”
Kaynak: MA
