Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün raporuna göre Türkiye, ‘yolsuz ülkeler’ arasında. ‘Demokrasi geleneği bulunmayan ülkeler’le değerlendirilen Türkiye, basın ve demokrasi endeksinde de diplere ilerliyor
Uluslararası Şeffaflık Örgütü 2018 Yolsuzluk Algı Endeksi’ni açıkladı. Örgütün raporuna göre, dünya genelinde yolsuzlukta artış gözleniyor. 180 ülkedeki durumun değerlendirildiği algı endeksinde, ülkelerin üçte ikisi 100 puan üzerinde yapılan değerlendirmede 50’nin altında puan alarak “yolsuz ülkeler” arasında yer aldı. Türkiye 41 puanla Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 78. sırasında yer alarak “yolsuz ülke” kategorisinde yerini aldı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP iktidarı sık sık ülkeyi şaha kaldırmaktan bahsederken; ekonomi, yolsuzluk, demokrasi, basın özgürlüğü gibi başlıklarda diplere doğru şaha kalkmış durumda.
Danimarka 1. sırada
Yolsuzluk Algı Endeksi’nin üst sıralarında İskandinav ülkeleri yer aldı. 100 üzerinden 88 puanla Danimarka endeksin ilk sırasında yer alırken onu 87 puanla Yeni Zelanda izledi. Üçüncü sırayı ise İsveç, İsviçre, Finlandiya ve Singapur paylaştı. Endeksin son sıralarında ise 13 puanla Güney Sudan ve Suriye, 10 puanla Somali bulunuyor. Örgütün raporuna göre, hukuk devletinin ve demokratik kurumların zayıflaması, sivil toplum ve bağımsız medyanın toplumdaki alanlarının daralması durumunda bir ülkede yolsuzluk artış gösteriyor. Raporda, son yıllarda dokuz ve sekiz puan kaybeden Macaristan ve Türkiye’deki durum buna örnek gösterildi.
Demokrasi bulunmuyor
Geçen yıla kıyasla bir puan artış gösteren Türkiye 41 puanla bu seneki Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 78. sırasında yer aldı. Ancak Uluslararası Şeffaflık Derneği’nin verdiği bilgilere göre, Türkiye 2012 yılından bu yana endekste en çok gerileyen beş ülke arasında yer aldı. Son 5 yılda en çok puan kaybeden beş ülke Santa Lucia (-16), Bahreyn (-15), Suriye (-13), Macaristan (-9) ve Türkiye (-8) oldu.
Bir iktidar pratiği
Derneğin internet sayfasında yer alan açıklamada, “2018 yılı sonuçları, yolsuzluğa dair algının; hukuk devleti ilkeleri, basın özgürlüğü, sivil toplumun gücü, örgütlenme ve ifade özgürlüğü gibi konularla doğrudan ilgili olduğunu göstermektedir. Bu alanlarda yaşanan ihlaller Türkiye’nin dünya ortalamasının üzerine çıkmasına engel olmaktadır. Güçler ayrılığı, yargı bağımsızlığı ve liyakat ilkelerine yönelik ihlaller, Kamu İhale Kanunu’nun lafzına ve ruhuna aykırı uygulamalar, Kamu Özel İşbirliği projelerinde ve özelleştirme süreçlerinde kamu çıkarına aykırı ihale süreçleri ve uygulamalar öne çıkan sorunlar arasında görülmektedir. Demokrasinin vazgeçilmez kurumlarının gitgide zayıflaması ile Yolsuzluk Algı Endeksi’nde Türkiye, demokrasi geleneği bulunmayan ülkelerle aynı kategoride anılmaktadır” denildi. Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), Yolsuzluk Algı Endeksi 1995’ten bu yana her yıl yayınlıyor.
Demokraside 110.
The Economist Dergisi’nin 2006 yılından beri her yıl yayınladığı demokrasi endeksine göre Avrupa, 2018’de demokratik değerlerin en çok düştüğü yer oldu. Raporda 167 ülkenin demokrasi düzeyleri incelendi. Türkiye demokrasi listesinde 110. sırada yer aldı. En demokratik ilk üç ülke sırasıyla Norveç, İzlanda, İsveç olurken sondan ilk üçte ise Kuzey Kore, Suriye ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti sıralandı. Seçim süreçleri, çoğulculuk, sivil özgürlükler, hükümetlerin işleyişleri, siyasi katılım ve siyasi kültür gibi konulardaki durumlara göre ülkelerin puanlandırıldığı raporda Avrupa’nın dünya genelindeki ortalamasını düşüren ülkeler arasında İtalya, Türkiye ve Rusya gösterildi.
Basında 157.
Türkiye sadece yolsuzlukta değil basın özgürlüğünde de en kötü ülkeler arasında. Her yıl Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından yapılan ‘Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ sıralamasında Türkiye 180 ülke içerisinde 157. sırada yer aldı. Türkiye’nin bir sıra önünde Afrika ülkesi Ruanda bir sıra gerisinde ise Kazakistan bulunuyor. Türkiye’nin 157. sırada bulunduğu listede birinci sırayı Norveç aldı. Norveç’i İsveç, Hollanda ve Finlandiya takip ederken dünyada basın özgürlüğü konusunda üst sıralarda bulunduğuna inanılan ABD 45. sırada yer aldı. Türkiye bu kategoride özgür olmayan ülke ve tehlikeli ülke bölümünde yer alıyor.
HABER MERKEZİ
