Rusya Başkanı Putin, ABD’nin Ortadoğu ortakları olan,Türkiye’nin kriz yaşadığı ülkelerden Suudi Arabistan’dan sonra BAE’ye geçti. Masada Suriye, Libya ve Yemen’deki iç savaşlar, Körfez ülkeleriyle İran arasında Basraf Körfezi’nde yaşanan krizler vardı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye ve İran’a cephe alan, Yemen savaşında etkin rol üstlenen ülkelerden Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) 12 yıl sonra ilk kez ziyaret etti. BAE ulusal güvenlik danışmanı ve Veliaht Prens Muhammed bin Zayed’in kardeşi Tahnoon Bin Zayed Al Nahyan’ın da İran’a giderek gizli görüşmeler yaptığı basına yansıdı. Tahnoon’un gizli görevi, krizin başlamasından bu yana iki taraf arasındaki en üst düzey temas oldu. Pakistan Başbakanı İmran Han da İran’dansonra Suudi Arabistan’dagörüşmeler yaptı. Yıllar sonra gittiği Suudi Arabistan’da Pazartesi Kral Selman ve Veliaht Prens’le görüşen Putin, enerji gibi konularda anlaşmalar imzalamasının ardından Abu Dabi’yi de ziyaret etti. Putin şaşalı karşılandı. Putin’in makam aracı Kasr El Vatan Sarayı’na doğru giderken atlı muhafızlar eşlik etti, askeri jetler de üzerinden uçarak gökyüzünü çıkardıkları dumanla Rusya bayrağının renklerine boyadı.
Rusya lideri Vladimir Putin, 12 yıl aradan sonra ziyaret ettiği BAE’de Abu Dabi Veliaht Prensi ve Birleşik Arap Emirlikleri Silahlı Kuvvetleri’nin Başkomutan Yardımcısı Prens Muhammed bin Zayid el Nehyan ile bir araya geldi. Petrol fiyatlarının yanı sıra Ortadoğu’daki gelişmeler görüşmelerin en önemli gündem maddesi olarak öne çıktı. Rusya, İran ile birlikte Suriye’de Beşar Esad rejimini desteklerken, BAE, Suudi Arabistan ile birlikte Esad karşıtı eksende yer almıştı. Ancak BAE, son dönemde Türkiye’ye cephe çarak Şam’da büyükelçiliğini faaliyete açan az sayıdaki Arap ülkelerinden biri olmuştu. Veliaht Prens Muhammed, Putin’in ziyaretiyle iki ülke arasındaki stratejik ilişkinin gelişmesi konusunda ‘’derin bir etki’’ yaratmasını beklediğini söyledi. Putin de, şöyle konuştu: “Kültür-ekonomi ve insani alandaki bağlantılar genişletiliyor, başta Suriye, Libya, Yemen ve Basra Körfezi’ndeki durum olmak üzere küresel ve bölgesel gündem konuları ile ilgili sıkı bir koordinasyon yapılıyor.” Putin, iki ülkenin dünya hidrokarbon piyasasındaki çaba ve politikaların yanı sıra enerji ve barışçıl nükleer enerji alanında da işbirliği yaptığını vurguladı.
Zor konular
Başka görüşmeler de yapılacak. Suudi Arabistan’la olduğu gibi, Suriye, Libya ve Yemen’deki iç savaş, İngiltere gibi ülkelerinin rehin alındığı Basra Körfezi’nde yaşananlar “terörle mücadele” ele alınacak. Görüşmeler, Suudi Aramko petrol tesislerine yapılan saldırıların yarattığı krizin gölgesinde gerçekleşti. İran suçlanırken Yemen’deki Husiler üstlenmişti. İran’a karşı nasıl misilleme yapılacağı tartışılıyordu.
Han, Tahran sonrası Riyad’da
Suudi Arabistan Kralı Selman, Tahran’dan sonra ülkesine gelen Pakistan Başbakanı İmran Han ile bölgesel gelişmeleri görüştü. Suudi Arabistan haber ajansı SPA’ya göre, Kral Selman bin Abdulaziz, Suudi Arabistan ile İran arasında gerilimi düşürmek ve diyalog başlatmak için ülkeye gelen Pakistan Başbakanı İmran Han ile başkent Riyad’da bir araya geldi. Görüşmede, ikili ilişkiler ile bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ele alındığı belirtildi. İmran Han 13 Ekim’de İran’ı ziyaret ederek, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve dini lider Ayetullah Ali Hamaney ile bir araya gelmişti. Han, Keşmir krizi nedeniyle Hindistan ile rsetleşmiş, nükleer savaş çıkabileceği yönünde açıklamalar yapmıştı. Keşmir krizi sürerken İran ile Körfez ülkeleri arasındaki krizde arabuluculupğa soyunmuştu.
Prens İran’da
BAE ulusal güvenlik danışmanı ve Veliaht Prens Muhammed bin Zayed’in kardeşi Tahnoon Bin Zayed Al Nahyan, Körfez’deki tanker alıkoyma ve Aramco saldırısı krizlerinin ardından İran’a gizli bir ziyarette bulundu. Middle East Eye’den David Hearst’un haberine göre Tahnoon Bin Zayed, hafta başında 2 gün İran’daydı. Tahnoon’un gizli görevi, krizin başlamasından bu yana iki taraf arasındaki en üst düzey temas olma mahiyeti taşıyor.
ABU DABİ