Tarihin bilinen en büyük salgını sırasında 100 milyona yakın insan yaşamını yitirdi
İspanyol Gribi olarak kayda geçen 1918 İnfluenza virüs salgınında dünya nüfusunun yüzde 5’ine tekabül eden 100 milyona yakın insanın öldüğü belirtiliyor. Bu salgında en dikkat çeken şey, çocuklar ve yaşlıların aksine sağlıklı genç insanların hayatını kaybetmesiydi. Salgına verilen bu takma adın nedeni, o sırada tam hızla devam eden I. Dünya Savaşı’ydı. Savaşta yer alan büyük ülkeler düşmanlarını cesaretlendirmekten özellikle kaçındılar, bu nedenle Almanya, Avusturya, Fransa, İngiltere ve ABD’de salgının ne ölçüde yayıldığına dair raporlar gizlendi, tarafsız olan İspanya ise tam aksine salgınla ilgili bilgileri saklamaya ihtiyaç duymadı. Bu da İspanya’nın hastalığın çıkış yeri olduğu yönünde yanlış bir izlenim yarattı. Aslında, hipotezler Doğu Asya, Avrupa ve hatta Kansas’ı işaret etmiş olsa da salgının coğrafi kökeni bugün bile hala tartışma konusu.
Süper virüs
1918 salgını hızla yayıldı ve sadece ilk altı ayda 25 milyon insanın yaşamına mal oldu. Bu sonuç insanlığın sonunun geldiği gibi korkuları ortaya çıkardı. İnfluenza virüsünün ölümcül olduğu varsayımını körükledi. Yakın tarihli bir çalışma, virüsün her ne kadar diğer virüslerden daha öldürücü olduğunu ortaya koysa da, başka salgınlara neden olanlardan temel olarak çok da farklı olmadığını göstermekte. O zaman için ölüm oranının bu kadar yüksek olmasının nedeni, askeri kampların ve kent merkezlerinin kalabalıklaşması ve savaş nedeniyle yetersiz beslenme ve eksik hijyen koşulları olduğu düşünülüyordu.
Bugün ise ölüm nedeni daha çok virüsün güçsüz bıraktığı akciğerlerde bakteriyel zatürrenin gelişmesi olarak görülüyor. ABD’de Amerikan yerlileri arasında ölüm oranı çok fazlaydı, belki de bunun nedeni geçmişte başka influenza (grip) türleriyle karşılaşmamış olmalarıydı. Bazı bölgelerde yerli toplulukların tamamı yok oldu. 1918 salgınında spesifik bir anti-viral tedavi mevcut değildi. Bu durum grip tedavisinin hastaları iyileştirmekten çok onları desteklemeye yönelik olduğu bugünde geçerli. 2005 yılında araştırmacılar, 1918 İnfluenza virüsünün gen dizisini başarıyla belirlediklerini açıkladılar. Çalışmalar, maymunların bağışıklık sistemlerinin virüse gösterdiği “sitokin fırtınası” denilen aşırı tepki nedeniyle öldüğünü gösteriyor. Bilim insanları şimdi 1918’deki sağlıklı genç ölümlerinin bağışıklık sisteminlerinin gösterdiği benzeri aşırı tepki nedeniyle olduğuna inanıyorlar. Öngörülebilir gelecekte ise, viral salgınların insan yaşamının sıradan özelliklerinden birisi olmaya devam edeceği belirtiliyor.
EKOLOJİ SERVİSİ
