Zalimlerin zulmüne karşı verilen direnişi simgeleyen Newroz’un ateşi, bu yıl ‘Her der Newroz, her dem azadî’ ve ‘Newroz ateşiyle özgürlüğe’ şiarıyla yakılacak
Mereş merkezli depremlerde yaşamını yitirenlere adanan 2023 Newrozu’nda bu yılda da milyonların bir araya gelmesi bekleniyor. Amed’in ardından en görkemli kutlamalara sahne olan İstanbul’da, bu yıl 19 Mart’ta Newroz ateşi yakılacak. HDK öncülüğünde organize edilen kutlamada, 44’üncü kez ateş yakılacak.
İlk kutlamalar
“Halkların bahçesi” olarak nitelendirilen kentte, ilk Newroz ateşi baskıların yoğun yaşandığı 1979 yılından Küçükçekmece’deki İnci Düğün Salonu’nda yakıldı. Takvim yaprakları 21 Mart 1995’i gösterdiğinde ilk kitlesel Newroz kutlanmak istendi. Newroz’u özünden koparmak amacıyla devlet erkanları, “Nevruz” kutlamaları düzenledi. “Nevruz” kutlamaları sadece devlet erkanlarından oluşurken, aynı yıl İstanbul’da binlerce kişi Fatih’te bulunan Saraçhane Parkı’nda Newroz ateşini yaktı. Polisin müdahale ettiği Newroz’da onlarca kişi darp edildi, gözaltına alındı ve sonrasında tutuklandı.
Merkez Kazlıçeşme
Tüm baskı ve engellemelere rağmen kutlamaları mahallelerden çıkartarak, merkezi alanlara taşıyan halk, 1996 yılında Newroz’u Zeytinburnu’nda bulunan Kazlıçeşme Meydanı’nda kutladı. 15 binden fazla kişinin katılımıyla kutlanan Newroz, halkların kardeşliği için de büyük bir umut oldu. Newroz’a katılanlar “Bijî Newroz” sloganı eşliğinde ateşi yaktı. Newroz’un adresi, 1997’de de Şişli Abide-i Hürriyet Meydanı oldu. Halkın Demokratik Partisi (HADEP) öncülüğünde düzenlenen kutlamaya binlerce kişi katıldı. Yöresel kıyafetlerle kutlamalar katılan yurttaşlar, “Nevruz” politikalarına karşı “Newroz halkındır” mesajı verdi. 1998’de Newroz yüzbinlerin katılımıyla Zeytinburnu Kazlıçeşme Meydanı’nda kutlandı.
Zengin katledildi
Bazı yıllar yasaklansa da 2011 yılına kadar Kazlıçeşme Meydanı’nda kutlanan Newroz, 2012’de birçok yerde olduğu gibi İstanbul’da da yasaklandı. Yasaklı olmasına rağmen Topkapı Meydanı’nda bir araya gelen on binlerce kişi, Kazlıçeşme Meydanı’na yürümek istedi. Alana ilerleyen on binlere polis saldırdı. Saldırı sonrası birçok semtte çatışmalar yaşandı. Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Arnavutköy İlçe Örgütü yöneticisi Hacı Zengin, atılan gaz bombasının kafasına isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti.
Adresi Yenikapı
Daha sonraki yıllar Bakırköy ve Kartal Meydanı’nda kutlanan Newroz geçen yıl yüzbinlerin eşlik ettiği Yenikapı Meydanı’nda kutlandı. Bu yılki Newroz’un adresi ise yine Yenikapı olacak.
Kaynak: Mehmet Aslan / İstanbul – MA
