Ekonomist İzzettin Önder, seçimin ikinci turunda iktidarın değişmemesi halinde 450 milyar dolarlık faturanın halka kesileceği uyarısında bulundu
Cumhurbaşkanlığı seçimlerini ikinci tura kalmasının ardından Türkiye’de borsa bir dizi kriz yaşandı. Kredi alımları zorlaştırılırken, nakit avanslara limit getirildi. Bankalar dövizle işlemleri sınırlandırdı. Merkez Bankası döviz kurlarını sabitlemek için iç piyasadan dolar satın almaya başladı ve rezervler cumhuriyet tarihinin en düşük seviyelerini gördü.
MA’dan İbrahim Irmak’a konuşan Ekonomist İzzettin Önder “Asıl mesele Türkiye’nin borçluluk meselesidir. Mesele kamu ve özel ortaklığıyla yapılan ödeme taahhütlü işlerin ödeme planlarının devam ediyor olması ve tabi birde bunların hepsinin dövize bağlanmış olmasıdır. Döviz muhakkak yükselecektir. Bu gıda sıkıntısına da gireceğinin göstergesidir” ifadelerini kullandı.
Halk iktidarı değil piyasayı sorumlu tutuyor
14 Mayıs seçimlerine derin bir kriz ortamında gidildiğini ancak bu krize rağmen ilk turun iktidar aleyhine sonuçlanamamasının birçok nedeni olduğunu belirtti. Gelinen süreci İtalyan Marksist Filozof Antonio Gramsci’nin bir teziyle örneklendiren Önder, “Seçimlerden çıkan sonuç, Gramsci’nin ortaya koyduğu devletin ideolojik aygıtları ve baskı aygıtlarını birlikte kullanması teziyle açıklanabilir. Mevcut iktidar ideolojisini, din ve baskı araçlarıyla yayıyor. Baskı araçları parasal olarak da bir takım yardımlarla olabiliyor. Dolayısıyla halkımız bundan fiilen mağdur oldu ama değiştiremedi iktidarı. Çünkü manipüle edildi bunlarla. Bugün ki gidişatta toplumun fakirleşip yoksullaşması aslında topluma algılatılamadı. Evet, bugün en başta mutfak halkı mutsuz ediyor ama halk mutfak krizinde iktidarı değil, piyasayı sorumlu olarak görebiliyor” diye belirtti.
450 milyar dolar borcu halk ödeyecek
Hali hazırda Türkiye’de şuanda 450 milyar doların üzerinde bir dış borçlanmanın olduğu bilgisini paylaşan Önder, iktidarın değişmemesi durumunda ise bu dış borcun faturasının halka kesileceği uyarısında bulundu.
Döviz muhakkak yükselecek
İktidarın, toplumun reflekslerini çok iyi kavradığını ve bu nedenle seçimin ikinci tura kısa bir süre kalmasından dolayı döviz kurunu sabit tutmaya çalışacağını kaydeden Önder, bunun mutlak çözüm olamayacağını belirtti ve şunları ekledi: “İktidar birçok politikasını iki adım öne bir adım geriye mantığıyla yapmıştır ve yapmaya da devam ediyor. Muhtemelen dövizde de böyle yapacaktır ama bu fiyatların aniden değil yavaş yavaş yükselmesine yol açacaktır. Döviz bir araç, fiyat ise onun bir sonucudur ama asıl mesele Türkiye’nin borçluluk meselesidir. Döviz muhakkak yükselecektir, çünkü Türkiye aynı zamanda ilaç sıkıntısına da girdi. Bu gıda sıkıntısına da gireceğinin göstergesidir.”
Döviz alımını yasaklayamazlar
İlk turun hemen ardından bankalarda döviz alım limitinin düşürülmesi ve yine aynı şekilde Merkez Bankası’nın talimatıyla kredi kartlarındaki nakit avans çekiminin kısıtlanmasına değinen Önder, “Bu hamleler insanların dövize dönmemesi ve tüketimlerini kısması anlamına geliyor. Ancak bence bunda başarılı olamayacaklardır, çünkü kriz derinleştikçe ve paranın değeri düştükçe, o zaman insanların maaşı 50 lira ise gidip 50 liralık döviz almaya başlayacaktır. Peki bunu yasaklayabilirler mi? Eğer yasaklarlarsa, Türkiye hepten çöker” değerlendirmesinde bulundu.
Çözüm ne?
Tüm bu politikalara karşı ne yapılması gerektiği sorusuna ise Önder, yurttaşların 28 Mayıs’ta iktidarın 20 yıllık politikalarını göz önünde bulundurup, buna karşı tepkisini sandığa yansıtması gerektiğini söyledi. Önder, şöyle devam etti: “Siz emperyalizme hizmet eden ve Türkiye’yi giderek yoksullaştıran bir ülke haline getiren ancak bunu halka parlak sözler ve ufak tefek vaatlerle yürüten bir iktidara mı destek vermek istersiniz, yoksa halkın yararına iş yapacağını söyleyip, ‘Makul bir parlamenter sisteme geçeceğiz ve bu baskılar ortadan kalkacak. Dolayısıyla emperyalizmin bu ülkedeki yap-işlet-devret modelleri ile devlet, özel sektör işbirliği mantığıyla yapılan işlere karşı çıkacağız’ diye belirten bir iktidara mı destek vermek istersiniz?”
EKONOMİ SERVİSİ
