Tatvan Kaymakamlığı tarafından yasaklanan ‘Haylo Dîsa Tevlihev Bû’ adlı Kürtçe tiyatro oyununun yönetmeni Nazmi Karaman, yasaklarla Kürt tiyatrosunun ilerlemesinin engellendiğini belirtti
Son yıllarda Kürtçeye karşı gelişen yasaklama ve sansür uygulamaları artarak devam ediyor. Birçok şehirde Kürtçe festival, tiyatro ve konser etkinlikleri, ilgili valilik ve kaymakamlıklar tarafından gerekçesiz bir şekilde yasaklanıyor. Sansür ile karşı karşıya kalan sanatçıların sayısı ise gün geçtikçe artıyor. Son olarak 19 Haziran’da Tatvan Valiliği, daha önce Berû oyunu da yasaklanan ŞanoWan’ın Kürtçe oyunu “Haylo Dîsa Tevlihev Bû” oyununu gerekçesiz bir şekilde iptal etti.
Yasaklanan Haylo Dîsa Tevlihev Bû oyununun yönetmeni Nazmi Karaman, Kürtçe tiyatroya yönelik engellemelere dair Mezopotamya Ajansı’na değerlendirmelerde bulundu.
‘Kürtçe olduğu için yasaklandığını söylesinler’
Yıllardır bu oyunları çıkarıp, sahnelediklerini fakat bir anda engellemelerle karşı karşıya kaldıklarını söyleyen Karaman, “Ne için yasaklanıyor? Biz de bilmiyoruz. Bu tarz kararlarla çok defa karşılaşıyoruz. ‘Bêrû’ adlı oyunumuz da yasaklanmıştı ve şimdi ‘Haylo Dîsa Tevlihev Bû’ yasaklandı. Oyun çeviri ve tanınmış yazarlarca kaleme alınmış. Bu oyunu yıllardır sahneliyoruz ve seçimden sonra da turneye çıktık. Oyunun türü komedi. Kürtçe olduğu için yasakladıklarını söylesinler de biz de sebebini anlayalım” dedi.
‘Yasaklara karşı üretim’
Karaman, birçok kez fiilen yasaklandıklarını ancak yine de oyunlarını oynadıklarını ve yasaklamalara karşı duruşlarını, üretim yoluyla sergilediklerini belirtti. Karaman, oyunları hazırlamanın zorluklarına dikkati çekerek, “Oyunun hazırlıkları, bir defa oynansın diye aylarca yapılıyor. Provalar yapılıyor, sanatçılar gelip gidiyor. Bir de maddi yönü var. Sanatçılar geçimlerini bu işten sağlıyor. Oyun aynı zamanda seyirci tarafından yönlendirilir ve ekonomisi biletler üzerinde geliştirilir. O kadar iş yapılıyor ama biri kalkıp bunun yasak olduğunu ve oynanmasına izin vermeyeceğini söylüyor. Aslında bu hem sanata sansür açısından hem Kürt sanatı açısından hem de insanlık açısından çok yanlış bir şey” diye belirtti.
‘Yasaklar kabul edilemez’
Karaman, sanatçı ve seyircinin birleştiğini ve bu sayede tiyatronun öneminin ortaya çıktığını söyledi. Karaman, bu yasaklamaların kabul edilemez olduğunu belirterek, “Yasa dışı olmayan bir şeyi neden yasaklıyorsunuz?” diye sordu.
Yasakların Kürt tiyatrosunun engellenmesine yönelik olduğunu dile getiren Karaman, “Keyfidir. Sanatın her dilde yapılması gerekiyor. Ben Türkçe tiyatro da yapıyorum. Türkçe tiyatrolar yasak değil ama Kürtçe tiyatrolar dilinden dolayı yasaklanıyor. Bu aynı zamanda bir sanatçı olarak benim görüşüme göre doğru değil. Umarım bir daha böyle şeyler duymayız. Sadece tiyatro için değil, tüm etkinlikler için. İnsanların kültürel hakları var. Umarım bu yasak kalkar ve arkadaşlar oyunlarını oynar” ifadelerini kullandı.
AMED
