12’nci Kalkınma Planı’na dair Meclis’te konuşan HEDEP Milletvekili Sezai Temelli, ‘Bu anlayış demokratik bir cumhuriyet inşa edebilir mi? Kürt sorunu çözebilir mi?’ diyerek Kalkınma Planı’nın hayali hedeflerden oluştuğuna işaret etti. Tiryaki de ‘Pebe bir tablo çizildiğini belirtti
Halkların Eşitlik ve Demokrasi (HEDEP) Mûş Milletvekilli Sezai Temelli, Meclis Genel Kurulu’nda tartışılan 12’nci Kalkınma Planı’na dair söz aldı. Kurulda Cumhuriyetin yüzüncü yıllının geride kaldığını söyleyen Temelli, “İkinci yüzyıl başladı. Ama sadece takvimlerdeki bir yaprak değişimi, çünkü yeni yüzyıla başlamak geçmiş yüzyılın hakikatleri ile yüzleşmekten geçiyordu. Geçmiş yüzyıldan gerekli dersleri çıkarmaktan geçiyordu. Yeni yüzyılla hazırlanarak büyük değişim ve dönüşümleri gerçekleştirerek geçmek gerekiyordu. Nasıl geçtik, hava fişekleri ile geçtik. Ya da asker postallarının sokaklarda dolaşması ile geçtik. Şırnak’taki sahne hepimiz adına aslında kara hafızalarımızı canlandıran bir sahneydi. Postmodern darbeleri aklımıza getirdi. Bu süre boyunca fazlasıyla hamaset ile yoğrulduğumuzu gördük” dedi.
Hayali hedefler kondu
İkinci yüzyılın ilk kalkınma planının görüşüldüğünü ifade eden Temelli, diğer planlardan farklıkların az olduğunu söyledi. “İkinci yüzyılın Kalkınma Planı hayali hedefler ile dolu” diyen Temelli, “Geçmiş yüzyılın sorunlarına teşhisler koyup bunlar üzerinden çözümler üreterek değil. Hayali hedefleri önümüze koyarak devam ediyor” dedi.
Çözüm Demokratik Cumhuriyet
Türkiye’nin demokratik cumhuriyetten çok uzak olduğunu ancak bu cumhuriyeti inşa etmenin zorunluluk olduğunun altını çizen Temelli, “Türkiye’nin, hepimizin, çocuklarımızın, gençlerimizin geleceği ve Ortadoğu’nun geleceği Demokratik Cumhuriyet’ten geçiyor. Ya bunu inşa edeceğiz ya da burada hayali hedefleri birbirimize anlatmaya devam edeceğiz. Siyasi tutsaklar var bu ülkede. Demokrasi endeksinde 167 ülke arasında 103’ünc’ sıradayız. Can Atalay’dan Selahattin Demirtaş’tan, Figen Yüksekdağ, uzun tutukluk süresi dolan Gültan Kışanak’tan bahsedelim. Bunca siyasi tutsağın olduğu bir yerde artık kalkıp ikinci yüzyıl üzerine hayal bile kuramazsın” şeklinde konuştu.
Temelli, dünya basın özgürlüğünden, cinsiyet eşitliğine kadar ülkenin yaşadığı gerilikleri sıralayarak, “Öyle bir ekonomik gelişme yapıyorsunuz ki siyasi gelişmeden ya da ekonomik gelişmeye dair söylediğiniz şeyler toplumsal gelişmelerden beslenmeden toplumsal gelişmeleri siyasal gelişmeleri bastıracak ve otoriter rejimleri besleyecek bir anlayış ile ekonomi planları yapıyorsunuz. Ekonomi her şeyden önce toplumla barışık bir şekilde ele alınır” dedi.
Kalkınma Planı sorunları çözmekten uzak
Kalkınma Planı’nın yapısal sorunları çözmeye dair bir ifade veya hedef içermediğini sözlerine ekleyen Temelli, “Ne Kürt sorununa ne de yoksulluk soruna ya da herhangi başka yapısal soruna ilişkin sağlıklı, nitelikli bir çözüm içerdiğini söylemek mümkün değil. Sadece hamasette ve temennilere sıkışmıştır. Büyük bir tutarsızlığı içinde barındırıyor” diye konuştu.
Silah sektörü büyüyecek
Temelli, 2022 yıllında 12,2 milyar dolarlık cirosu olan silah sektörünün 2028’ kadar 26 milyar dolara ulaşacağı uyarısında bulunarak, “Öyle bir artacak ki ekonomiyi büyütecek. Oysa savaş sanayisi demek savaş demek. Savaş deyince alınıyorsunuz. F-16’lar, tanklar kullanılıyor. Bu tür şeyleri kullandığınız şeyin adı savaş olmayacak da ne olacak? Silahlanma üzerinden de ihracatı da 4,4 milyar dolardan 11 milyar dolara çıkaracaksınız. Bu anlayış toplumsal bir barış inşa edebilir mi? Demokratik bir cumhuriyet inşa edebilir mi? Kürt sorunu çözebilir mi? Ekonomiyi büyütebilir mi? O da şüpheli” diye belirtti.
Sanırsınız hiçbir sorun yok
Oturumda söz alan HEDEP Elîh (Batman) Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki da, plana dair Genel Kurul’da bir saat boyunca sunum yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a tepki gösterdi.
Yılmaz’ı Plan ve Bütçe Komisyonu’nda da dinlendiklerini anımsatan Tiryaki, “Bize tozpembe bir tablo çizdi. Sanırsınız kişi başı millî gelirimiz 60 bin dolar civarında, eğitim sorunu yok, bütün uluslararası sınavlarda en iyi ülkeler arasındayız. Sanırsınız Adalet ve Kalkınma Partisi yıllık 2 trilyon olan hedefinden yarı yarıya sapmamış, yine, kişi başına düşen millî gelir hedefini tutturmamış, neredeyse ülkenin yüzde 60’ı açlık ve yoksullukla savaşmıyor” dedi.
Fiyatlar yüzde 1000 arttı
Yaşananlardan hiçbir AKP’lin üstüne alınmadığını ifade eden Tiryaki, “Fiyatlar yüzde 5, yüzde 10, yüzde 20 artmıyor, Türkiye’de son birkaç yıl içerisinde fiyatlar yüzde 1000 arttı arkadaşlar. Marketler haftada en az 2 kez fiyat etiketlerini değiştiriyor. Hiç fark etmez, neyi satın alırsanız alın bir hafta sonra gittiğinizde aynı fiyata satın almanız mümkün değil; Türkiye’nin durumu tam olarak böyle” dedi.
Suç ülkesine döndü
Küresel Organize Suç Endeksi 2023 raporuna değinen Tiryaki, Türkiye’nin 193 ülke arasında 14’üncü sırada olduğunu hatırlattı. Tiryaki, “Dünyadaki küresel suç örgütleri, suç organizasyonu açısından dünyadaki en kötü 14’üncü ülkedir Türkiye. Türkiye’yi tam olarak böyle bir ülke hâline getirdiniz. Batı Asya ülkeleri arasında Türkiye en kötü 4’üncü ülke ve bütün Asya içerisinde, 46 Asya ülkesi içerisinde en kötü 6’ncı ülkedir Türkiye. Türkiye’yi küresel suç cenneti hâline getirmiştir Adalet ve Kalkınma Partisi” diye kaydetti.
Gittikçe geriye gidiyor
Tiryaki, Yılmaz’ın sunumundaki “hedeflerine” işaret ederek, “Hiçbir bir tane hedefi tutmamış da Türkiye’yi en iyi 10 ülke, en iyi 5 ülke arasına yerleştireceklermiş. Biliyorsunuz, Türkiye G-20 ülkeleri arasındaydı, Adalet ve Kalkınma Partisi iktidara geldiğinde sanırım 16’ncı sıradaydı şu anda Türkiye 21’nci sırada yani en gelişmiş 20 ülke arasında bile değil Türkiye ve şimdi bize Cumhurbaşkanı Yardımcısı diyor ki: ‘Biz en gelişmiş 10 ekonomi, 5 ekonomi arasında yer alması için çalışacağız’ Bize Türkiye’de kişi başına, satın alma gücü paritesi açısından, gelirimizin 37 bin dolara çıkarıldığını söylüyor Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Bu 37 bin doları kim kazanıyor, biz bilmiyoruz ama ülke nüfusunun yüzde 90’ının böyle bir kazancı olmadığını herkes biliyor” diye tepkisini dile getirdi.
Halkın seçme hakkı yok sayıldı
Planda, “yerel yönetimlerin” güçlendirileceğine dair hedefin de yer aldığını ifade eden Tiryaki, kayyum atamalarına değindi. Tiryaki, “Adalet ve Kalkınma Partisi halkın seçme ve seçilme hakkını yok saymış bir partidir. Öncelikle, halkın seçme ve seçilme hakkını kabul etmek zorundasınız, bunu kabul etmediğiniz sürece Türkiye’de ne demokrasiden bahsedilebilir ne de yerel yönetimlerin güçlendirilmesinden bahsedilebilir” dedi.
Darbecisiniz
“Türkiye’de bir darbeler tarihi var, Adalet ve Kalkınma Partisine sorsanız bütün tarih boyunca darbeyle mücadele ettiğini söyleyecektir, muhtemelen öyle söyleyecektir” diyen Tiryaki, “Eğer darbeciler akademisyenleri üniversiteden uzaklaştırıyorsa, darbe olmadığı hâlde sizler de binlerce akademisyeni barış bildirisine imza attığı için görevden uzaklaştırıyorsanız darbecisiniz” dedi.
ANKARA
