Ölen annesinin ardından babası tarafından 11 yaşındayken 63 yaşındaki birine satılan Gurbet D., duyma ve konuşma yetisini açlık nedeniyle kaybetmiş. Şimdi İzmir’de bağlama işiyle yaşama tutunmaya çalışıyor
Ruken Demir-Nimet Ölmez /İzmir-MA
İzmir Konak Belediyesi’nin birçok evin duvarına astığı “Yıkılma tehlikesi var” tabelalarına rağmen, semtte yaşayan mültecilerin arasında kucaklarında çocuklarıyla sokakta oturan veya çalışan kadınlar çokça göze çarpıyor. Savaşın ve yurtsuzluğun en fazla yüzüne yansıdığı kadınların arasında olan Gurbet D. de bu kadınlardan biri. 11 yaşındayken 63 yaşındaki biriyle evlendirilen ve birçok eziyet çeken Gurbet D., Basmane’de bulunan Kapılar Yardımlaşma Derneği’nin üyesi ve 46 yıllık bağlama ustası Hüseyin Özer’in yanında çalışarak hayata tutunmaya çalışıyor. Özer’in bağlama atölyesinde duvara asılı bağlamanın üstüne titizlikle çizdiği çizgileri göstererek yaptığı işi anlatmaya çalışan Gurbet D., elinin bu işe yatkın olduğunu söylüyor. Bağlama yapımı üzerine açılan sohbetin kendi hayatı üzerine dönmesiyle yüzü gölgelenen Gurbet D., çektiği tüm zorluklara rağmen yaşama tutunduğunu dile getiriyor. Doğum yaparken hayatını kaybeden annesinin ardından babası başka bir kadınla evlenmiş ve 11 yaşında para karşılığında, hiç tanımadığı ve İzmir’de yaşayan bir kişiye satılmış Gurbet D.. Annesini tanıma fırsatı bulamayan ve bundan büyük üzüntü duyan Gurbet D., kendisini çocuk yaşta para karşılığında satan babasına büyük öfke duyuyor. Evlendirildiği kişinin evli ve şu an 80 yaşından büyük olduğunu söyleyen Gurtbet D., işitme ve konuşma engelli olduğu için sorularımıza el işaretleriyle, ustası Hüseyin Özer aracılığıyla cevap veriyor.
‘Çok aç kaldım’
Hikayesini anlatırken gözyaşlarını tutamayan Gurbet D., oldukça zorlanıyor. Sıkıntı ve stresten dolayı beyninde tümör çıktığını belirterek yaşadıklarını şöyle özetliyor: “Annemi hiç görmedim. Annem öldükten sonra babam başka bir kadınla evlendi. Üvey annem beni istemiyordu, yemek, elbise bile vermiyorlardı. Çok aç kaldım. Babam beni 11 yaşında para karşılığı 63 yaşındaki adamla zorla evlendirdi. Babama telefon ediyordum, ağlıyordum, ama fayda etmedi. Babamın 4 kardeşi olmasına rağmen amcalarımın hiçbiri beni istemedi. Bu dünyada tanıdığım kimse yok. Hiçbir suçum olmamasına rağmen beni tanımadığım yaşlı bir adama verdiler. Ama artık ben de hiç kimseyi istemiyorum. Sıkıntı ve stresten dolayı beynimde tümör çıktı. Bu evlendirildiğim adam beni ameliyat ettirdi. Evlendiğim adamın 10 tane çocuğu ve eşi var. Onun ailesi de beni kovmaya çalışıyordu, çok aç kaldım.”
‘Çocuğumu verdim’
Özellikle bayram veya özel günlerde hüzünlendiğini vurgulayan Gurbet D., “Evlendirildikten sonra çocuk yaşta hamile kaldım, çocuğumu doğurduğumda bir şey duymuyor, anlamıyordum. Babamı aradılar, ‘Gel kızını çocuğuyla al’ dediler, gelip almadı. ‘Benim öyle bir kızım yok’ dedi. Çocuğumu mecburiyetten imza karşılığı çocuk esirgeme kurumuna verdim. Şimdi nerde bilmiyorum. Onu bir kez bile göremedim. Hepsi babamın yüzünden oldu. Sonraları bir kere İzmir’e geldi. Beni hiç aramayıp sormayan insan benden para istemeye gelmişti” dedi.
‘Ailemi affetmeyeceğim’
Bir gün yine aç bir şekilde Basmane’de gezerken bağlama imalat eden Hüseyin Özer’in atölyesinin önünden geçmiş Gurbet D.. Özer, perişan halini fark ederek içeri çağırmış Gurbet D.’yi ve yanında çalışmasını teklif etmiş ona. Şöyle anlatıyor o günleri Gurbet D., “5 yıl yanında çalıştım. Bağlama üstüne çizilen çizgileri yapmayı, tel bağlamayı öğrendim. Devam etmek isterdim, başımdan ameliyat olduğum için sürekli ağrıyordu, ben de daha fazla ileriye götüremedim. Başımdan ameliyat olduğum için çok çalışamıyorum. Engelli maaşımı çıkardım, onunla geçinmeye çalışıyorum. Kendi elbisemi, yemeğimi alıyorum, arada sırada yine bağlama yapıyorum. Onlarla uğraşmak bana iyi geliyor. Şimdi geriye bakıyorum, ne suçum vardı ki, bana bunları yaptılar? Beni verdiklerinde küçücük çocuktum. Bu dünyada benim kimsem yok. Sevgisiz büyümeme neden olan ailemi hiç affetmeyeceğim.” Çocuk yaşta evlendirilen Gurbet D., hem duyma hem de konuşma yetisini aç kalmaktan ve yaşadığı acılardan dolayı kaybettiğini belirtiyor. Hala duyamayan ama insanların dudak hareketlerini okuyarak anlaşan Gurbet D., konuşmasının da bağlama yapımında kendini ifade etmeye çalıştıktan sonra düzeldiğini vurguluyor.
