Meşruiyeti Destekleme ve Devlet Kurumlarını Koruma Koordinasyonu Komisyonu’nun Sadr destekçilerinin parlamentoyu boşaltmamasına karşı sokaklara dökülme çağrısı sonrası Irak Başbakanı Kazımi de ‘Parlamantoyu terk edin’ açıklaması yaptı
Parlamento işgalinin sürdüğü Irak’ta Başbakanı Mustafa Kazımi, Nuri Maliki, Qeys El Xezeli, Mukteda Sadr peş peşe açıklamalar yaptı. Kazımi, parlamento binasını boşaltmamasını istedi.
Sadr Hareketi taraftarlarının parlamento, hükümet binaları ve elçiliklerin olduğu duvarlarla çevrili, korunaklı Yeşil Bölge’deki protestoları devam etti. 30 Temmuz’da parlamentoya giren Mukteda Sadr taraftarları yine parlamentoda ve Yeşil Bölge’de sabahladı. Irak Başbakanı Mustafa Kazımi, Sadr Hareketi taraftarlarının protesto gösterilerine ilişkin taraftarlara parlamentoyu terk etme çağrısında bulundu.
Maliki’den açıklama
Yasa Devleti Koalisyonu lideri, eski başbakan Nuri Maliki, Koalisyon Çerçevesi taraftarlarına protesto gösterilerine katıldıkları için teşekkür ederek, “Protestonuzun amacı devleti, kurumlarını ve anayasayı savunmaktır. Bunun için kimse güvenlik güçleriyle karşı karşıya gelerek devlet kurumlarına zarar vermemelidir” dedi. Nuri Maliki ayrıca taraftarlarının Yeşil Bölge’ye geçmemeleri çağrısında bulundu.
Esayip Ehil El Hak Hareketi lideri Qeys El Xezeli de taraftarlarının Yeşil Bölge’ye geçmemesi gerektiğini belirtti. El Xezeli taraftarlarına çağrıda bulunduğu açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Protesto gösterilerine katılımınız bir kişi ya da gruba karşı değildir. Katılımınız Irak, Iraklılar, hükümet, parlamento ve halkımız içindir. Mesajınız ortak ve Irak için olmalıdır.”
Sadr’dan yeni çağrı
Sadr Hareketi Lideri Mukteda Es-Sadr da Bağdat ve Irak’ın birçok yerinde devam eden Sadr Hareketi taraftarlarının devam eden protestolarına ilişkin yeni açıklama yaptı. Mukteda Sadr taraftarlarına Bağdat dışındaki diğer bölgelerde devam eden protesto gösterilerini sonlandırma çağrısında bulundu.
Kısa sürede iki baskın
Mukteda Sadr 10 Ekim 2021 parlamento seçimlerinden birinci çıkmıştı. Şiiler, Sünniler, Kürtler ittifak arayışlarına girmiş, ancak cumhurbaşkanlığı ve başbakanlık üzerinde uzlaşma sağlanamayınca ittifaklar hükümeti kurmayı başaramamıştı.
Sadr hükümet kuramayınca rakibi olan Koordinasyon Çerçevesi hükümet kurma işini devraldı. Mukteda Sadr da kısa süre önce sine-i millete dönme kararı almış ve milletvekillerine çağrı yaparak istifa etti. İstifa eden milletvekillerin yerine yedek milletvekilleri seçildi.
Irak’ta ABD ve İran etkisinden uzak durmaya çalışan Şii lider Mukteda Sadr dışındaki bütün Şii tarafların çatısı altında toplandığı Koordinasyon Grubu’nun 25 Temmuz 2022’de Muhammed Şiya el-Sudani’yi başbakan adayı göstermesi 27 Temmuz 2022’de Meclis baskınıyla sonuçlandı.
Yolsuzlukla suçlanan eski Başbakan Nuri Maliki’nin Mihemed (Muhammed) Şiya el-Sudani’yi başbakan adayı yaptığını ve yolsuzlukların süreceğini kaydeden Sadr hareketi gösterilere başlamış ve parlamentonun, bakanlıkların, büyükelçiliklerin olduğu korunaklı Yeşil Bölge’ye yöneldi. Blokları yıkan göstericiler parlamentoyu işgal etti. Bir süre sonra Şiileirn etkili isimlerinden Mukteda Sadr maksadın hasıl olduğunu söyleyip, göstericilere evlerine dönmeye çağırmış ve işgal sona erdi. Protestolara müdahalede 4 kişi yaralandı.
Sadr Hareketi destekçileri 29 Temmuz gecesi ve 30 Temmuz’da yine sokaklara çıktı. 30 Temmuz’da Yeşil Bölge’deki bloklar bir kez daha yıkıldı. Göstericiler 3 gün içinde ikinci kez parlamentoyu işgal etti. Sadr’ın yolsuzluk karşıtı açıklamaları ve destek çağrılarıyla kitlesel destek arttı. Göstericiler bir sonraki duyuruya kadar oturma eylemini sürdürme kararı aldı. Devlet güçlerinin saldırılarında en az 125 kişi yaralandı.
1 Ağustos 2022’de Koordinasyon Çerçevesi Grubu çatısı altında yer alan partiler Hikmet Akımı Başkanı Ammar Hekim’in evinde toplandı. Ortak bildiride Sadr’ın açıklamaları “Meşruiyete karşı darbe çağrısı” olarak nitelendirdi. Koordinasyon Grubu’nun Irak’ın yaşamakta olduğu bu kritik dönemde başta Sadr Grubu olmak üzere bütün tarafları diyaloga çağırdığı belirtilen bildiride, “Ama ne yazık ki artan bu gerilim halka, devlete ve kurumlarına, siyasi süreç, anayasa ve seçimlere karşı devrim aşamasına ulaştı’ denildi. Irak halkının verdiği uzun ve zorlu kanlı mücadelenin sayesinde elde ettiği demokrasi sisteminin bütün Irak halkını temsil etmeyen tek bir siyasi tarafın destekçileri verilmesinin kabul edilemez olduğunu aktarılan bildiride, ‘Koordinasyon Grubu olarak, vatandaşın hakkını, devletin meşruiyeti ve siyasi süreci tüm gücümüzle savunmaya kararlı olduğumuzu vurgularken, bütün bunların aksine yapılan her hangi bir eylem kırmızı çizgileri geçmek, iç barışı tehdit etmek ve yıllardır devleti yağmalayanlara kapıları açmak olarak kabul edeceğiz” denildi.
Sadr Grubu dışındaki bütün Şii tarafların çatısı altında toplandığı Koordinasyon Grubu’na bağlı Meşruiyeti Destekleme ve Devlet Kurumlarını Koruma Koordinasyonu Komisyonu ise destekçilerine 2 Ağustos 2022 Salı akşamı Bağdat’taki Yeşil Bölge önünde toplanma çağırısında bulundu. Komisyon tarafından yapılan yazılı açıklamada, son gelişmeler “şüpheli bir darbe planı’ olarak nitelendirilerek, “Devleti çalma, meşruiyetini hiçe sayma, yasal kurumlarına hakaret etmek ve demokrasi süreci yok etmek girişimlerine karşı herkesi akşam saat 17.00’de Yeşil Bölge girişinde bekliyoruz” denildi
BAĞDAT
