Türkiye’ye sığınan ve buradan dünyanın farklı ülkelerine gitmeye çalışan Afgan mülteciler, büyük zorluklar içinde yaşam mücadelesi veriyor. 2018 yılında uluslararası koruma başvurusunda bulunan 37 bin 854 Afgan mülteci, burada ne çalışma ne de ikamet hakkı alabiliyor. Afgan Mülteciler Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği (ARSA) Başkanı Ali Hekmat, kayıtsız olarak verdikleri yaşam mücadelesine dikkat çekti. Hekmat, “Afganistan’daki güvensizlik, belli bölgelerini kontrol altında tutan terörist ağların şiddeti. Bu bölgelerde yaşayan insanların temel yaşam koşulların iyi olmaması, okullar ve hastanelerin bile kapalı olması. Çünkü öğretmenler ve doktorlar bu alanda devlet desteği olmadan yaşayamıyorlar” dedi.Savaş nedeniyle çoğu yatırımcıların sermayesiyle birlikte Afganistan’ı terk ettiğini ifade eden Hekmat, yıllık gelirinin yaklaşık yüzde 70’i uluslararası bağışçılara dayalı olan Afganistan’ın yardıma son derece bağımlı bir ülke olduğunu söyledi. Çok büyük işsizlik olduğunu, var olan işçi ücretlerinin ise temel yaşam ihtiyaçlarını karşılayamadığını dile getirdi.
200 bin kayıtlı
Afgan 2011’de Taliban’ın yenilgisinin ardından yaklaşık 3 milyon Afgan’ın geri döndüğüne dikkat çeken Hekmat, geriye kalan üç milyonun yarısının Pakistan’da olduğunu, 950 binin İran’da kayıtlı olduğunu anlattı. Afganların Avrupa ülkelerine yaptıkları uluslararası koruma başvurularının kabul edilme oranlarının keskin bir şekilde azaldığını sözlerine ekleyen Hekmat, “Avrupa’da aileleriyle birlikte yaşamak için başvuran Afgan mültecilerin yüzde 75’i kabul edildi. Bekâr erkeklerin oranının yüzde 50 oranında azaldı” dedi. Türkiye’de 200 bine yakın Afgan mültecinin resmi olarak kayıtlı olduğunu dile getiren Hekmat, bunlardan sadece 3 bine yakın kişiyle görüşme yapılıp, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, (BMMYK) aracılığıyla 3. bir ülkeye yerleştirmek için bekletildiğini söyledi.
52 bin Afgan yakalanmış
Mültecilerin geri gönderilmesine ilişkin de konuşan Hekmat, hükümetin bu yılın ilk yarısında Türkiye’nin 25 binden fazla mülteciyi Kabile gönderdiğini söyledi. Türkiye’de 2018 yılında yakalanan mülteci sayısının 268 bin olduğunu söyleyen Hekmat, en çok da Afganların yakalandığını belirtti. Hekmat şöyle dedi: “2018’de 100 bini bulan sayı, 2019’un ilk 6 ayında isi 52 bin 934 olmuş durumda. Türkiye, İran’daki ekonomik ve sosyal koşulların kötüleşmesiyle Türkiye’yi daha çok endişelendi. İran’la ortak örülen 144 kilometrelik duvarla sınır tamamen kapatıldı.” 2018 yılında büyük bir Afgan mülteci dalgasıyla karşı karşıya kalan Türkiye, Ankara’da yaşayan Afgan mültecileri zorla sınır dışı ettiğini ileri sürdü. Osmaniye şehrinde 4 bin kişilik bir konteyner kampı olduğunu hatırlatan Hekmat, sınırdan girerken yakalanan Afgan mültecilerin bu merkezde tutulup ardından da sınır dışı edildiğini söyledi.
İZMİR
