ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, Türkiye’nin S-400’leri etkin hale getirmesinin kabul edilemez olduğunu vurguladı ve sistemin operasyonel hale getirilmemesi gerektiğini söyledi. Pentagon’dan da olası bir operasyona ilişkin ‘Kabul edilemez’ uyarısı geldi.
Türkiye’nin Rusya’dan aldığı ve nakil işlemlerinin devam ettiği S-400 füze savunma sistemlerinin ABD ile yarattığı krizin çözümü için yoğun bir trafik var. Aynı zamanda Türkiye’nin Suriye politikasının da rahatsız ettiği ABD, hafta içinde Suriye Özel Temsilcisi James Jeffery’i Ankara’ya gönderirken, yapılan görüşmelerde mutabakat sağlanmadığı bilgileri yansıdı. Türkiye’nin Rus sistemlerini almasına karşı sert tutumuyla bilinen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise Bloomberg televizyonuna verdiği demeçte, Türkiye’ye S-400’leri operasyonel hale getirmemeye çağırdı. Pompeo ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’ye yaptırımları beklemede tuttuğunu da söyledi.
“S-400’lerin etkin hale getirilmesinin kabul edilemez olduğunu Türklere açıkça ifade ettik” diyen Pompeo, Türkiye’nin F-35 programından çıkartıldığını hatırlattı ve ekledi: “Daha fazla yaptırım olabilir ancak dürüst olmak gerekirse istediğimiz S-400’lerin operasyonel hale gelmemesi. Hedefimiz bu. Aylardır Türklerle konuştuğumuz da bu” dedi.
‘Kararı gözden geçirmeliler’
Ankara’ya S-400 savunma sistemlerinin F-35 ile uyumlu olmadığını ifade ettiklerini belirten Pompeo, “Bugün bazı parçaların teslimini aldılar ve biz de bu kararı gözden geçirmeleri konusunda ısrar ediyoruz” diye konuştu.
Graham Çavuşoğlu’nu aradı
Bu arada ABD Senatosu’nun etkili isimlerinden Lindsey Graham, Başkan Donald Trump’ın isteği üzerine Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu arayarak Rus S-400 hava savunma sistemini işler hale getirmeme isteğinde bulunduğunu belirtti. Defense One’ın aktardığına göre Trump’ın Cumhuriyetçi senatörlerle yaptığı toplantıya katılan Graham, Türkiye’ye Trump’ın talimatıyla “ABD yaptırımlarına hedef olmamak için S-400’leri aktive etmeyin” mesajı verdiğini söyledi. Graham, “S-400’ü işler hale getirmemeleri durumunda yaptırımlara gerek olmayacağını düşünenlerdenim. Türkiye’ye mesajım, gelin S-400’ü bırakalım ve serbest ticaret anlaşması ile ilgili görüşmelere geçelim” diye ekledi.
Eylül’den önce mümkün değil
Trump yönetimi Rus ordusuyla iş yaptığı gerekçesiyle Türkiye’ye yaptırım uygulayabiliyor. Trump’ın yaptırım kararını İran, Kuzey Kore ve Rusya’ya yaptırımların temelini oluşturan, “Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası”na (CAATSA) dayandırması gerektiriyor. ABD Kongresi’nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi üyelerinin yaz tatilinde olması nedeniyle Türkiye’ye yaptırım içeren yeni bir yasanın onaylanması ise 9 Eylül’den önce mümkün gözükmüyor.
Sonuç alınamadı
Trump Salı günü yaptırım konusunu ele almak için 40 Cumhuriyetçi senatörü Beyaz Saray’a davet etmişti. Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Senatör Jim Risch toplantıda “ateşli bir tartışma” yaşandığını ancak bir sonuca varılamadığını söylemişti. Cumhuriyetçiler Türkiye’ye yaptırımlar konusunda daha temkinli bir görünüm çizerken Demokratlar ise Trump’ın iki yıl önce ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen CAATSA’ya riayet etmesi gerektiğini savunuyor.
Dış İlişkiler Komitesi’ndeki en üst düzey Demokrat siyasetçi olan Senatör Bob Menendez Reuters’e yaptığı açıklamada yasanın açık ve anlaşılır olduğunu söyledi. Demokrat Senatör Jeanne Shaheen de CAATSA’nın sonuçları olduğunu başka ülkelere göstermek gerektiğini belirtti. Shaheen, “Yönetim güç göstermek zorunda ve CAATSA temelinde bir eylemde bulunmayarak bozucu bir örneğin oluşmasına izin vermemeli” diye konuştu.
Pentagon sınıra yığınaktan rahatsız
Kuzey ve Doğu Suriye sınırına sevkiyat yapan Türkiye’ye Pentagon’dan uyarı geldi. Pentagon, Türkiye’nin Suriye sınırındaki endişelerini gidermek için Ankara ile görüşmelerin yoğun bir şekilde sürdüğünü açıkladı. Tek taraflı bir harekatı endişe kaynağı ve kabul edilemez bulduklarını belirten Pentagon, bunu açıkça Türkiye’ye ilettiklerini vurguladı. Pentagon, ayrıca tek çözümün istişareden geçtiğini ekledi.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) komuta kademesi, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar öncülüğünde bir araya gelmişti. Akar, burada ABD ile yapılan heyetler arası görüşmeye ilişkin şu ifadeleri kullanmıştı: ”Bütün görüşlerimizi, tekliflerimizi gelen heyete ilettik. Bunları inceleyip cevaplarını derhal vermelerini bekliyoruz. Bir gecikmeye tahammülümüz olmadığını, gerekirse inisiyatif kullanacağımızı kendilerine bir defa daha vurguladık.”
DIŞ HABERLER
