GES projelerinin yapılmak istediği Zeytûna kırsal mahallesindeki yurttaşlar, mera alanlarının ellerinden alınmak istendiğini belirterek, ‘Göç etmek istemiyoruz’ dedi
Mêrdîn’in (Mardin) Rişmîl (Yeşilli) ilçesine bağlı Zeytûna kırsal mahallesi sakinleri, AKP yönetimindeki belediyenin mahallede kurmak istediği Güneş Enerji Santrali’ne (GES) karşı direnişte.
AKP yönetimindeki belediye, mahallede 100 dönümlük arazi üzerinde GES kurmak istiyor. Ayrıca özel elektrik üretim şirketleri de bakanlık tarafından kendilerine tahsis edilen bin dönümlük arazi üzerinde benzer projeleri hayata geçirmeye çalışıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2022 yılının Temmuz ayında belediyenin projesi için, 2024 ylında ise Sanvar Elektrik Enerji şirketinin projesi için “ÇED gerekli değildir” kararı verdiği öğrenildi.
Yurttaşların tepkisi üzerine geri çekildi
Mahalle sakinleri, her iki projeye karşı da tepkili. GES için dün mahalleye getirilen kepçeler, yurttaşların tepkisi üzerine geri çekildi. Ancak çalışmaların 3 gün sonra yeniden başlayacağı belirtiliyor. GES’e karşı yapılan eylemde yer alan yurttaşlar, kendilerinden habersiz bir şekilde mahallenin mera alanının statüsünün değiştirildiğini ve hazineye devredildiğini aktardı. Yurttaşlar, GES kurulmak istenen bölgenin hayvanların otladığı alanlar olduğuna işaret etti.
Bölgede katı atık tesisi ve OSB de kurulmuş
Yurttaşların tepkisi sadece GES projesine değil; 2014’te mahallede kurulan Katı Atık Depolama Tesisi ile 2019’dan bu yana inşaatı devam eden 2’nci Organize Sanayi Bölgesi de mahalledeki yaşamı olumsuz etkileyen etkenlerden. Katı Atık Depolama Tesisi’nde toplanan çöplerin geri dönüşümünün yapılmaması nedeniyle bölge kentin çöp depolama alanına dönüştü. Çöpler belli aralıklarla toprak altına gömülüyor. Bu durum çevreye kötü kokuların yayılmasına neden oluyor, kimi hastalıklara davetiye çıkarıyor. Organize Sanayi Bölgesi çalışmalarından yükselen toz da yurttaşların ve diğer canlıların yaşamını olumsuz etkiliyor.
‘Köyümüzden ayrılmak istemiyoruz’
Mahalle sakinlerinden Erdal Doğu, hayvancılığın temel geçim kaynakları olduğuna işaret ederek, “Çöp tesisi burada, sanayi buraya getirildi, bu paneller de buraya getirilirse hayvancılık bitecek. Hayvancılık dışında bir geçimimiz de yok. Böyle olursa köyü terk etmek zorunda kalacağız. Köyümüzden ayrılmak istemiyoruz. Amacımız bu tesisin yapılmasını engellemek, hayvancılığı sürdürmek” dedi.
‘Topraklarımızı bırakmayacağız’
Hacire Doğu, “Bugün burayı elimizden almak istiyorlar. Yarın evimizi de elimizden almak isteyecekler” dedi. Hacire Doğu, “Topraklarımızı bırakmayacağız. Kendileri evlerinde oturuyor, askerleri bizim üzerimize gönderiyorlar. Kendileri çıkıp gelsinler buraya. Göç etmek istemiyoruz. Topraklarımızdan ayrılmıyoruz. Bizim için iyi bir şey yapmak istiyorlarsa önce caddelerimizi ve sokaklarımızı yapsınlar” ifadelerini kullandı.
‘Meramızın rantçılara verilmesine müsaade etmeyeceğiz’
Hayvancılığın geçim kaynakları olduğunu vurgulayan bir başka mahalle sakini Celal Arık, hazine arazisi olan alanların tamamının mera alanı olduğuna dikkati çekti. Arık, “Meramızın rantçılara verilmesine kesinlikle müsaade etmeyeceğiz. Rant peşinde koşanları nasıl başkanlık koltuğuna oturttuysak, indirmesini de biliyoruz. Burası meradır, geçimimizi hayvancılıkla yapıyoruz” diye konuştu.
‘Hayvanlarımızı besleyemez olduk’
Osman Doğu, dört bir taraflarının şantiye alanına çevrildiğini dile getirdi. Doğu, “Hayvan besleyemez olduk. Meralarımızın yüzde 50’sinden fazlası şu an kayboldu. Yeşilli Belediyesi mera alanlarımızı GES projesi ile daha da daraltmak istiyor. Bunu kabul etmiyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Bizi yok sayıp burayı peşkeş çekiyorlar’
Köyün eski muhtarı Siyamend Doğu ise, kendilerinden habersiz tesis kurulmak istendiğini dile getirdi. Doğu, “Zaten çöp tesisi bizden izinsizdi, organize sanayi de aynı şekilde. AK Partili oldukları için bizi yok sayıp burayı peşkeş çekiyorlar. Buna göz yummayacağız. Ben buna onay vermedim, benden sonra gelen muhtar da onay vermemiş. Bunlar zorbalıkla bizim köyün merasını bizden almak istiyor. Hayvanlarımı ahıra bırakıp geldim. Suç ise, bu suçu işliyorum. Başkanı buraya sokmayacağız. Kimi tutuklayabiliyorlarsa, tutuklasınlar. Göz yummayacağız” tepkisinde bulundu.
Bir başka mahalle sakini Zine Özengin de köylerini terk etmeyeceklerini vurgulayarak, “Buna karşı direneceğiz” dedi.
Belediye başkanı: Köylünün rızası var
Konuya dair görüştüğümüz Belediye Başkanı Hayrettin Demir, köylülerin projeden haberdar olduğunu savundu. GES için bütün “izinleri” aldıklarını aktaran Demir, “Köylü ile de görüştük. Köylünün rızası var” dedi.
Yurttaşların tepkisini sorduğumu Demir, “3-5 kişiden ibaret” yanıtı verdi. Demir, “Köylü birbirinden utandığı için eyleme katılıyor” iddiasında bulundu. Demir, ayrıca proje ile “Köylüye bedava elektrik verecekleri” ileri sürdü.
Haber: Ahmet Kanbal \ MA